Döviz kuru krizi, geri ödeme sistemindeki belirsizlikler ve artan üretim maliyetleri, eczaneleri ilaçsız bırakıyor. Özellikle kronik rahatsızlıkları olan hastalar için tablo giderek endişe verici bir hal alıyor.
İlaç Sektörünü Vuran Kur Farkı
İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Eczacı Murat Tülü, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada ciddi ilaç erişim sorununa dikkat çekti:
“İlaç fiyatları, hâlâ sabit kalan 21,67 TL’lik Avro kuru üzerinden belirleniyor. Oysa reel kur 49 TL’ye dayandı. Bu fark yüzünden ilaç firmaları üretimden çekiliyor.”
Tülü, yaklaşık bir yıldır ilaç fiyatlarına zam yapılmadığını ve firmaların güncelleme talep ettiğini belirtti. Sektörde, yüzde 25’e varan bir artış beklentisi olduğunu ifade etti.
Stoklar Tutuluyor, Dağıtım Azalıyor
Kur güncellemesi beklentisiyle birçok ilaç firması ve dağıtım kanalı, ilaçları piyasaya vermek yerine beklemeye geçti. Tülü, bunun geçmişte de yaşandığını hatırlatarak, şu anda benzer bir stok sorununun yaşandığını vurguladı.
Kanser ve Kronik Hastalık İlaçları Kritik Noktada
En çok sıkıntı yaşanan ilaç gruplarının başında şunlar geliyor:
-
İtalyan menşeli kanser ilaçları
-
Tansiyon ilaçları
-
Göz damlaları
-
Bağışıklık sistemini baskılayan immünolojik ilaçlar
-
Nanoteknolojik ve akıllı ilaçlar
Bu hayati ürünlerin neredeyse tamamı yurtdışına bağımlı. Dışa bağımlılık arttıkça, piyasadaki bulunabilirlik de hızla düşüyor.
Basit İlaçlar Bile Raflarda Yok
Sadece ileri teknolojiye sahip ilaçlar değil, basit ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler de artık “bulunamayanlar” listesinde. Tülü, piyasada 300’ün üzerinde ilacın eksik olduğunu belirtti.
Hastalar Eczane Eczane Dolaşıyor
İlaç bulmak artık vatandaş için ayrı bir mücadeleye dönüştü. Birçok hasta, reçetesindeki ilacı temin edebilmek için birden fazla eczaneyi gezmek zorunda kalıyor. Tülü, bu tablonun temelinde Türkiye’nin ilaç üretiminde yüksek dışa bağımlılığı olduğunu vurguladı.
AİFD Raporu: Sağlık Harcamasında OECD’nin En Gerisindeyiz
Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği'nin (AİFD) yayımladığı 2024 raporuna göre Türkiye, kişi başına sağlık harcamasında OECD ülkeleri içinde en alt sıralarda yer alıyor. Bu tablo, sağlık sistemine yapılan yatırımın yetersizliğini ve ilaç krizinin yapısal boyutlarını gözler önüne seriyor.





