Uzmanlara göre bu sadece çalışan sağlığı değil, doğrudan hasta güvenliğini de tehlikeye atan ciddi bir halk sağlığı sorunu.
Uluslararası Standartlar Net: Türkiye Uygulamada Geride
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Yoğun Bakım Birliği tarafından önerilen hemşire-hasta oranları oldukça açık.
-
3. Basamak Yoğun Bakım: 1 hemşire → 1 veya 2 hasta
-
2. Basamak Yoğun Bakım: 1 hemşire → 2–3 hasta
-
Servis (Yatan Hasta): 1 hemşire → en fazla 6–8 hasta
Ama Türkiye’deki tablo endişe verici.
-
3. basamak yoğun bakımda bazı hastanelerde 1 hemşire 3, hatta 4 hastaya bakmak zorunda kalıyor.
-
Servislerde bu sayı zaman zaman 20 ila 40 hastaya kadar çıkıyor.
Sonuç: Müdahale süresi uzuyor, bakım kalitesi düşüyor, hata riski katlanıyor.
“40 Hastaya 1 Hemşire: Bu Kabul Edilemez”
Uzmanlar, özellikle yoğun bakımda saniyeler içinde değişen hasta durumlarına geç müdahale riskinin ölümle sonuçlanabileceğini vurguluyor. Yatan hasta servislerinde ise ilaç uygulama hataları artıyor. Bu hatalar dünya genelinde üçüncü en yaygın hasta ölüm nedeni olarak biliniyor.
Bu tablo yalnızca hemşirenin değil, hastanın hayatını da riske atıyor.
İş Yükü Artıyor, Hemşireler Sistemi Terk Ediyor
Sürekli artan iş yükü hemşirelerde tükenmişlik, kaygı bozuklukları ve depresyona yol açarken, pek çok hemşire mesleği bırakmayı ya da yurt dışına göç etmeyi tercih ediyor.
Verilere göre, son 3 yılda 8.000’den fazla hemşire yurt dışına çalışmak için başvurdu.
Mevzuat Neden Yetersiz Kalıyor?
Sağlık Bakanlığı’nın mevcut düzenlemeleri, sadece "tavsiye" niteliğinde ve bağlayıcılığı zayıf. Bu durum, hastanelerin personel açığını hemşirelerin sırtına yüklemesine olanak sağlıyor. Yönetim anlayışında "kalite" değil, “iş yetiştirme” öncelikli hale geliyor.
Ayrıca, hemşireler karar alma süreçlerine dahil edilmediği için, sahadaki gerçekler yönetim katına ulaşamıyor.
Çözüm: Bilimsel Kadro Planlaması ve Yasal Güvence
Hemşirelik meslek örgütleri, bu gidişata dur demek için bağımsız mesleki standart kurulları ve yasal zorunluluklar talep ediyor:
-
Hemşire kadroları bilimsel hasta sayısına göre planlanmalı
-
Yoğun bakımda hemşire-hasta oranı yasal olarak belirlenmeli
-
Servislerde hemşire başına hasta sayısı maksimum 10 ile sınırlandırılmalı
-
Hemşireler sağlık yönetiminde söz sahibi olmalı
"Hemşiresiz Hasta Bakımı Olmaz"
Sağlık sisteminin sürdürülebilirliği için hemşirelerin yalnız bırakılmaması gerektiği vurgulanıyor. Çünkü:
“Hemşirenin olmadığı yerde sağlık sistemi çöker.”
Bu sadece zorlaşan çalışma koşulları değil, artık bir halk sağlığı sorunudur.
Bugün ses çıkarılmazsa, yarın hem sağlık çalışanları hem de hastalar daha büyük bedeller ödeyebilir.
