Ancak bu yasak, doğrudan memurun kendisini kapsamakta olup, eş veya çocukların ticari faaliyette bulunmasını engelleyen bir hüküm bulunmuyor. Yine de bu durum, memurun eşinin üzerine kayıtlı bir iş yerinde fiilen çalışamayacağı anlamına geliyor.
Yasal Dayanak: 657 Sayılı Kanunun 28. Maddesi
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28. maddesi uyarınca, memurların;
-
Ticaret yapmaları,
-
Gerçek kişilerle ticari ortaklık kurmaları,
-
Gelir getirici başka bir faaliyette bulunmaları yasaktır. Bu kurala aykırı davranan memurlar hakkında disiplin işlemi uygulanmaktadır.
Eşi Ticaret Yapabilir Ama…
Memurun eşi veya çocuğu, kendi adına bir işyeri açabilir ya da ticaretle meşgul olabilir. Fakat memurun bu işyerine resmi görevinin dışında dahi olsa katkı sağlaması, işin organizasyonunda görev alması veya tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine katılması halinde, ticari faaliyette bulunma yasağını ihlal ettiği kabul edilmektedir.
Danıştay Kararı Ne Diyor?
Danıştay’ın 1992 tarihli bir kararına göre (8. Daire, E. 1991/1201, K. 1992/929, T. 15.05.1992), davacı memurun eşine ait iş yerinde:
-
Basın toplantısı düzenleyerek sistem tanıttığı,
-
Tatil günlerinde atölyede çalışmaları yönettiği,
-
Ürün montajı yaptığı ve pazarlama faaliyetlerinde bulunduğu
tespit edilmiştir.
Davacı, bu işyerinin eşine ait olduğunu ve kendisinin çalışmadığını ileri sürse de, tanık anlatımları ve belgeler, işyerinin fiilen memur tarafından yönetildiğini ortaya koymuş ve Danıştay bu durumu ticari faaliyet kapsamında değerlendirerek disiplin cezasını hukuka uygun bulmuştur.
Sonuç: Eşin Üzerine Kayıtlı İşte Fiili Faaliyet Yasağı
Her ne kadar memurun eşi ticaret yapabiliyor olsa da, memurun bu işin içinde aktif olarak yer alması, işyeri faaliyetlerini fiilen yürütmesi veya yönlendirmesi yasaktır. Tespit halinde memura disiplin cezası verilmesi kaçınılmazdır.
Özetle:
|
Durum |
Yasal Durum |
Açıklama |
|---|---|---|
|
Eşin üzerine kayıtlı işyeri açılması |
Serbest |
Memurun eşinin ticaret yapmasında sakınca yok |
|
Memurun bu işyerinde fiilen çalışması veya yönetmesi |
Yasak |
Ticari faaliyete girer, disiplin cezası gerektirir |
|
Sadece aile bireyi olması sebebiyle adı geçmesi |
Serbest |
Fiili bir görev veya yöneticilik yoksa sorun oluşturmaz |
Memurların bu tür konularda dikkatli olması, ileride karşılaşabilecekleri disiplin soruşturmalarının önüne geçmek açısından büyük önem taşımaktadır.