Gelir vergisi tahsilatında rekor artış yaşanırken, büyük şirketlerin ödediği kurumlar vergisi aynı oranda yükselmedi. Uzmanlara göre bu durum, “çok kazanandan az, az kazanandan çok vergi alınması” şeklinde özetleniyor.

Halk Kamu Yükünü Sırtladı, Şirketler Geride Kaldı

2024’ün Ocak-Temmuz döneminde 739 milyar lira olan gelir vergisi tahsilatı, 2025’in aynı döneminde %95,5 artışla 1 trilyon 446 milyar lirayı aştı. Ancak aynı dönemde şirketlerden alınan kurumlar vergisindeki artış sadece %14,7oldu. 2024’te 480 milyar lira kurumlar vergisi toplanırken, 2025’te bu rakam 550 milyar lirada kaldı. Ekonomistler, “yük dar gelirlinin omzuna yüklendi, vergi tabana yayılmadı” yorumunu yaptı.

Dolaylı Vergilerin Payı %63’ü Aştı

Vergi türleri incelendiğinde, KDV, ÖTV ve harçlar gibi dolaylı vergilerin payı %63,44 olarak gerçekleşti. Buna karşın, bireylerin doğrudan ödediği dolaysız vergiler %36,56 oranında kaldı. Uzmanlar, bu tabloyu şöyle özetliyor:

“Ülkede vergi sadece kaçırma imkânı olmayanlardan alınıyor. Büyük kazanç elde eden bazı kişi ve kurumlara ise neredeyse dokunulmuyor.”

Vergi rekortmenleri listesinde ilk 20’de 8 bankanın yer alması, üretici firmaların ise neredeyse görünmemesi bu eleştirileri destekliyor.

Bütçe Açığı 1 Trilyon Lirayı Aştı

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri verileri de halkın ödediği vergilerin kamu giderlerini karşılamada ne denli önemli hale geldiğini gösteriyor.

  • Temmuz 2025’te bütçe gideri: 1 trilyon 120,8 milyar TL

  • Bütçe geliri: 1 trilyon 96,9 milyar TL

  • Bütçe açığı: 23,9 milyar TL

    Yılın ilk 7 aylık döneminde ise bütçe açığı 1 trilyon 4,3 milyar lira oldu.

Zamların Ardındaki Vergi Stratejisi

Devletin yönettiği ve yönlendirdiği malların fiyatlarına yapılan zamlar da dikkat çekiyor. Akaryakıt, alkol ve tütün ürünlerine yapılan ÖTV zamları, dolaylı yoldan yüksek gelir getiren unsurlar olarak ön plana çıkıyor. Ekonomistler, bu zamların, vatandaşın sırtına dolaylı vergi yükü bindirdiğini ve enflasyonu artırdığını savunuyor:

“Enflasyonla mücadele adı altında yapılan zamlar enflasyonu tetikliyor. Yüksek faiz ve vergiler şirketlerin maliyetini artırıyor, ancak kamu harcamaları azalmıyor; maliyet yine vatandaşa yansıtılıyor.”

CHP’den Gelir Vergisinde Yeni Öneri

Konuya ilişkin bir açıklama da CHP’den geldi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe, gelir vergisindeki adaletsizliğe dikkat çekerek yeni bir öneri sundu.

“Gelir vergisinin ilk dilimi 1 milyon lira olmalıdır. Bu sayede, yoksulluk sınırının altında yaşayan vatandaşların üzerindeki vergi yükü azalacaktır.”

Karatepe, vatandaşların kira, sağlık ve eğitim gibi harcamalarını vergi matrahından düşebileceği yeni bir sistem önerdiklerini de belirtti. Bu düzenleme sayesinde dar gelirli vatandaşın yıllık vergisi düşecek, vergi sistemi daha adil hale gelecek.

Özetle: Vergi Sistemi, Zengini Koruyor, Yoksulu Zorluyor

Maliye politikaları üzerine çalışan uzmanlar ve ekonomistler, vergi sisteminin mevcut yapısının, gelir adaletsizliğini derinleştirdiği konusunda hemfikir. Az kazanan geniş halk kesimi, artan vergi oranları ve dolaylı vergiler nedeniyle daha fazla yük üstlenirken, yüksek kazanç elde eden şirket ve kişi gruplarının ödediği vergi oranları sınırlı kalıyor. CHP’nin yeni önerisi ise bu sistemde reform yapılması yönünde atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.