Bu yasa tasarısının içeriği, annelerin emekliliği, Bağ-Kur prim indirimleri, taşeron işçilere kadro sağlanması, emekli maaşlarına ara zam uygulaması ve evlilik kredileri gibi bir dizi konuyu kapsayacak.
İlk olarak, AK Parti'nin seçim beyannamesinde yer alan Aile ve Gençlik Bankası'nın kurulması, kadınlara sosyal güvence ve emeklilik haklarının verilmesi gibi aile odaklı önlemler gündeme taşınacak. Ayrıca, Bağ-Kur'lu küçük esnafın beklediği prim indirimleri, taşeron işçilere kadro verilmesi ve emeklilere ara zam konularının da Ekim ayındaki torba yasa tasarısında ele alınması bekleniyor.
Aile Koruma Kalkanı Paketi kapsamında, ev kadınlarına hem sosyal güvence hem de erken emeklilik imkanı sunulacak. Bu sistem dört aşamada uygulanacak. İlk adımda, sigortası olmayan veya daha önce çalışma imkanı bulamamış ev kadınlarının sosyal güvence ve emekliliği sağlanacak. İkinci adımda ise annelerin çocuk sayısına göre erken emeklilik fırsatları gündeme gelecek.
Üçüncü adımda, çalışan anneler için yaş ve prim desteği ile erken emeklilik düzenlemesi yapılacak. Son adım ise doğum borçlanmasıyla ilgili olacak. Sigorta kapsamına girmeden önce doğan çocuklar için doğum borçlanması yapılması ve prim kazanma imkanı sağlanacak.
PRİMLER DEVLETTEN
İlk adımda herhangi bir sosyal güvencesi olmayan ve primi de bulunmayan ev kadınları için sigorta sistemi devreye alınacak. Anneler isteğe bağlı sigorta sistemi ile sosyal güvenceye kavuşturulacak. Burada ödenecek primlerin her ay üçte birini devlet karşılayacak. Ev kadınları daha az prim ödeyerek daha erken emekli olabilecek. Sadece emeklilik değil sosyal güvence ile birlikte sağlık hizmetlerinden de ücretsiz yararlanabilecekler. Aynı anda yürütülecek olan Bağ-Kur SSK prim eşitliği gerçekleştiğinde de 5400 gün olan kısmi emeklilik şartı 4500 güne kadar çekilebilecek.
ÇOCUĞA GÖRE YAŞ ŞARTI
Ev kadınlarına getirilecek sosyal güvence ve emeklilik hakkı anneler için daha avantajlı olacak. Çocuk sahibi olan ev kadınları isteğe bağlı sigorta yaptırdıklarında kendilerine verilecek prim desteğinin yanında erken emeklilik hakkına da kavuşmuş olacak. Fiili Hizmet zammı olarak belirtilen yıpranma sistemi ile çocuk sayısına göre hem prim katkısı hem de yaş şartında esneklik gerçekleşecek. Anneler için her yıl primlerine belli miktarda eklenme yapılacak. Burada kriter çocuk sayısı olacak. Ev kadınlarına uygulanacak yıpranma çalışan anneler için de geçerli olacak. Çalışan annelere de çocuk sayısına göre prim eklemesi yapılacak.
BAĞ-KURLUYA ERKEN EMEKLİLİK
Torba yasada olması beklenen bir diğer konu ise Bağ-Kur'lular için olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, küçük esnaf ve çiftçiler dahil 1 milyon Bağ-Kur'lunun prim gün şartını 9000'den 7200'e çekecek çalışmayı tamamlayacak. Burada ilk olarak düzenlemenin kapsamı belirlenecek. Öncelikle küçük esnaf tespiti yapılacak. Bu kapsamda iş yerinde çalışan işçi sayısı ile basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi çeşitli alternatifler üzerinde değerlendirmeler sürüyor.
Ayrıca tarih kriteri de belirlenecek. Yapılacak düzenlemenin tüm süreleri kapsayıp kapsamayacağı belirlenecek. Geçtiğimiz Mart ayında yürürlüğe giren EYT yasası ile 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlarda yaş şartı kaldırıldı. EYT'lilerden Bağ-Kur'lu kadınlar 20 yılı (7200 gün), erkekler ise 25 tam yılı (9000 gün) tamamladığında emekli olabiliyor. Eğer yeni düzenleme tüm süreleri kapsarsa, Bağ-Kur reformu kapsamına giren EYT'li erkek sigortalıların da yaşlılık aylığına hak kazanma koşulu 7200 güne inecek. Böylece kadın ve erkek sigortalılar eşitlenecek. 9000 günü tamamlayamayan EYT'li erkek esnafa erken emeklilik yolu açılacak. 7200 gün tamamlanır tamamlanmaz emekli olunabilecek. Ancak burada reformdan yararlanacak olanların kapsamının da bütün Bağ-Kurluları etkileyip etkilemeyeceği de önem kazanacak.
EVLİLİK KREDİSİ VE GENÇLERE TELEFON
Aile ve Gençlik Bankası'nın kurulması ile birlikte evlenecek olanlara verilecek ön ödemesiz ve faizsiz kredi desteği de gündeme gelecek. Torba yasada bu desteğin de yer alması bekleniyor. Gençlere elektronik alışverişinde vergi indirimi ve 10 GB internet konusunun ise önümüzdeki günlerde açıklanması bekleniyor. Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu bu konuda şunları söyledi:
"Çalışmalarda 2 paket var. Biri cep telefonu diğeri 10 GB ücretsiz internet paketi. 10 GB internet konusunda buradaki operatörlerden teklifleri aldık. Cumhurbaşkanımız yakın zamanda açıklama yapacaktır. Vergisiz cep telefonu düzenlemesini Sanayi Bakanlığımız yapıyor Bizde bunlara destek veriyoruz. Zannediyorum ki bugünlerde tamamlanır ve duyurulur."
EMEKLİYE ARA ZAM VE İKRAMİYE
İkinci torba yasaya yetişmesi beklenen bir diğer çalışma ise emekliler ile ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek emeklilere yapılacak iyileştirme ile ilgili çalışmaların devam ettiğini açıklamıştı. Bu konuda çalışmalar tamamlandığında ara zam ve üçüncü ikramiye ile ilgili düzenlemenin de torba yasada yer alması bekleniyor.
TAŞERONA KADRO MEMURA 3600
Öte yandan bir süderi gündemde olan taşeronlara ek kadro çalışmasının da yeni torba yasada olacağı belirtiliyor. Kadroya giremeyen taşeronlarla ilgili çalışmaların da sürdüğü öğrenildi. Bir başka konu ise toplu sözleşmede gündeme gelen ve birinci derecedeki memurlara verilecvek 3600 ek gösterge hakkı. Bu düzenlemenin de ikinci torba yasada yer alması bekleniyor.
FARUK ERDEM
