Seyyanen zamın emekli aylıklarına yansıtılmaması nedeniyle, yılın ikinci yarısında da emekliye ayrılan memur sayısının düşük olması bekleniyor. Uzun süredir beklenen 3600 ek gösterge ise 15 Ocak 2023'te yürürlüğe girmişti.
Ancak, emekli ikramiyelerinin ek göstergeye bağlı olarak artması, başta öğretmenler olmak üzere polis, hemşire ve din görevlileri gibi emekliliği gelmiş on binlerce kişinin bu yıl emekli olmasını öngördüğümüz gibi gerçekleşmedi. Memurların beklediği düzenlemelerin etkileri henüz beklenen düzeyde olmamış gibi görünüyor.
3600 ek göstergenin hemen ardından 3 Mart 2023'te Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili kanun da yürürlüğe girdi. EYT düzenlemesiyle yaş sınırının kaldırılması sonucu, hemen emekliliği hak eden 2 milyon 250 bin kişiden 600 bini kamu çalışanlarından oluşuyor. Öngörüye göre, EYT'li kamu çalışanlarının emeklilik başvurusu SSK ve BAĞ-KUR'lulara göre düşük kalması bekleniyor, ancak en az yüzde 20'sinin emeklilik başvurusu yapması öngörülüyordu. Bu yeni düzenlemelerle birlikte, EYT ile ilgili uzun süren bekleyiş sona ermiş gibi görünüyor ve emeklilik başvurularında belirgin bir artış bekleniyor.
Yaklaşık 30 bin kişi arttı
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın SGK verilerine dayanarak hazırladığı habere göre, bu yılın ilk 4 aylık döneminde 4C (Emekli Sandığı) kapsamındaki emekli sayısı 2022 sonuna göre 29 bin 989 kişi artarak 2 milyon 245 bin kişi oldu. Mayıs ve haziran istatistikleriyle birlikte bu sayının bir miktar daha artması bekleniyor ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bütçe istatistiklerine göre artışın çok da yüksek olmayacağı görülüyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından emekli olan memurlara ödenen emekli ikramiyeleri bütçeden karşılanıyor. İstatistiklere göre, bu yılın ilk 6 aylık döneminde emekli ikramiyeleri için bütçeden SGK’ya toplam 18,6 milyar lira aktarıldı. Bunun 5,1 milyarı nisan, 3,8 milyarı mayıs ve 5,7 milyar lirası da haziranda ödendi.
Beklentilerin altında kaldı
Geçen yılın ilk 6 ayında 4,2 milyar, 2021'nin ilk 6 ayında ise 3.8 milyar liralık emekli ikramiyesi ödemesi gerçekleştirildi. Memur maaşlarına geçen yılın temmuz ayında yüzde 41,69, bu yılın ocak ayında da yüzde 30 oranında zam yapıldı. Bu dönemde maaşlardaki toplam artış yüzde 84 olarak gerçekleşti.
Emekli ikramiyesi ödemelerindeki artışın yüzde 84’ünün maaş zammından kaynaklı olduğu dikkate alınırsa, 3600 ek gösterge ve EYT düzenlemesine rağmen ilk 6 aylık dönemdeki ikramiye ödemelerindeki reel artışın yüzde 140 düzeyinde kaldığı görülüyor. Üstelik, özellikle 3600 ek gösterge dolayısıyla, ek gösterge kapsamındaki memurların uzun süredir emeklilik dilekçelerini ötelemelerine rağmen ikramiye ödemelerinin düşük kalması, emeklilik başvurularındaki artışın beklentilerin hayli altında kaldığını gösteriyor.
T24
