Devlet memurları için hayati öneme sahip olan "müstafi sayılma" işlemi, kamu görevi ile ilişiğin kesilmesine yol açan bir süreçtir. Bu nedenle, bu işlemin hukuka uygun kabul edilmesi için birtakım özel kriterlere uyulması gerekmektedir.
İşte bu önemli konunun ayrıntıları:
Devlet memurlarının görevleri, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde hayati bir rol oynar. Ancak bazı durumlarda memurlar, görevlerini yerine getirme konusunda zorluklar yaşayabilirler. İşte bu tür durumlarda devreye "müstafi sayılma" işlemi girer. Bu işlem, bir memurun görevden uzaklaştırılmasını ve kamu görevi ile ilişiğinin kesilmesini sağlar. Ancak bu işlem hukuki açıdan oldukça hassas bir süreçtir ve özel kriterlere tabidir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi, müstafi sayılma işleminin koşullarını belirler. Bu koşulların eksiksiz olarak yerine getirilmesi, işlemin hukuka uygunluğunu sağlar. Bu koşullar şunlardır:
1. Memurun en az 10 gün kesintisiz şekilde göreve devam etmemesi: Memurun, kesintisiz olarak 10 gün veya daha uzun süre göreve gelmemesi gerekmektedir.
2. 10 günün hangi günler olduğunun belirtilmesi: Hangi günlerde göreve gelinmediği kesin olarak belirtilmelidir.
Dosyada yer alan bilgi ve belgeler incelendiğinde; hastane kayıtlarına dayanılarak davacının belirli bir tarih aralığında hastaneye yatırıldığı ve raporlarla bu sürecin belgelendiği görülmüştür. Dolayısıyla, bu durumda davacının mazeret nedeniyle göreve gitmediği ve bu nedenle "müstafi sayılma" işlemi için gereken 10 gün kesintisiz göreve gelmeme şartının gerçekleşmediği sonucuna ulaşılmaktadır.
T.C. D A N I Ş T A Y ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5528 - Karar No : 2023/1052
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem:
Hatay Valiliği … Müdürlüğünde hizmetli olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; davacının görevine izinsiz ve mazeretsiz olarak devam etmediğinin kabul edilebilmesi için idareye sunmuş olduğu istirahat raporunun hastalık iznine çevrilmediğinin ve görevine başlaması gerektiğinin usulüne uygun yapılacak olan tebligat ile yazılı olarak bildirilmesi gerektiği, ancak usulüne uygun bildirim yapıldığı hâlde görevlerine başlamayan memurlar hakkında izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak 657 sayılı Kanun uyarınca işlem yapılabileceği hususları göz önüne alındığında, davacının almış olduğu raporun hastalık iznine çevrilmediği ve görevine başlaması gerektiğine ilişkin 08/02/2016 tarihli yazı usulüne uygun şekilde tebliğ edilmeden ve usulsüz tebligata dayanılarak mazeretsiz ve kesintisiz 10 gün göreve gelmediğinden bahisle 19/02/2016 tarihinden itibaren görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin 657 sayılı Kanun'un 105. ve 94. maddelerine uygun tesis edildiği, davacının göreve gelmediği günlere ilişkin raporun Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesindeki düzenlemeye aykırı aldığının tespit edildiği, göreve başlaması gerektiği bildirildiği halde görev yerine gelerek başlamadığı, 08/02/2016 tarihinden itibaren mazeretsiz olarak görev yerini terk ettiğinin tutanaklarla tepit edildiği belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dosyanın incelenmesinden; davacının Gaziantep 25 Aralık Devlet Hastanesi KBB servisinden düzenlenen hasta yatış formuna göre 28/01/2016 tarihinde yatışı yapılarak, 02/02/2016 tarihinde düzenlenen raporla 03/02/2016 tarihinden itibaren 20 gün istirahatli sayıldığı, davacının anılan raporu çalıştığı Hatay Valiliği İl Dernekler Müdürlüğüne sunması üzerine, raporun Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesine uygun alınmadığı bu nedenle hastalık iznine çevrilmeyeceği belirtilerek görevine başlaması gerektiğinin … tarih ve … sayılı yazı ile davacıya bildirildiği belirtilerek, 09/02/2016 tarihinden itibaren davacının mazeretsiz ve kesintisiz olarak on gün görevine devam etmediğinden bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca, 19/02/2016 tarihinden itibaren görevinden çekilmiş sayılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 'Çekilme' başlıklı 94. maddesinde; "Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır." hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun yukarıda aktarılan 94. maddesinde, bir Devlet memurunun görevini terk etmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde çekilme isteğinde bulunmuş sayılacağı düzenlenmiş; ayrıca, memurun çekilme isteminde bulunmuş sayılması için memurun görevini terk etmesinin "izinsiz" ve "mazeretsiz" olması aranmıştır.
Devlet memurlarının kamu görevi ile ilişiğinin kesilmesine yolaçan, bu nedenle memurlar açısından çok önemli sonuçlar doğuran "müstafi sayılma" işleminin hukuka uygun kabul edilebilmesi için, şüphesiz bu işlemin 657 sayılı Kanun'un 94. maddesinde öngörülen koşullara tamamen uygun şekilde tesis edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda ilgilisi hakkında doğuracağı hukuki sonuçların ağırlığı nedeniyle 657 sayılı Kanun'da sayılan koşulların dar yorumlanması ve müstafi sayılma işleminin tesis edilebilmesi için "memurun en az 10 gün kesintisiz şekilde göreve devam etmediği, bu 10 günün hangi günler olduğu, memurun göreve devam etmeme hususunda bir izninin ya da kurumunca kabul edilebilecek mazeretinin bulunmadığı" hususlarının kamu idarelerince hiç bir şüpheye yer vermeyecek bir açıklıkla, somut delillere dayalı olarak ortaya konulabilmesi zorunludur.
Dosyada yer alan bilgi ve belgeler incelendiğinde; Gaziantep 25 Aralık Devlet Hastanesi KBB servisinden düzenlenen hasta yatış formuna göre, davacının 28/01/2016 tarihinde hastaneye yatışının yapıldığı, 02/02/2016 tarihinde düzenlenen raporda 03/02/2016 tarihinden itibaren 20 gün istirahatli sayıldığı, dolayısıyla da davacının mazereti nedeniyle görevine gitmediği görüldüğünden, dava konusu işlemin tesisine neden olan on gün süreyle kesintisiz ve mazeretsiz göreve gelmeme fiilinin gerçekleşmediği sonucuna varılmaktadır.
Bu duruma göre, dava konusu işlemin iptali yönündeki ... İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanması gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 13/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
