Bir kamu yatırımı düşünün ki, önce 1000 yataklı bir hastane için yapılan ihaleye bir firma seçilsin, ancak daha sonra çevre düzenlemesi, altyapı ve diğer işler için ikinci bir ihale açılsın. İlginç olan ise, ikinci ihale için ödenen maliyetin, ilk ihale için verilen teklif bedelini aşmasıdır. Bazı kaynaklar, ilk ihalede yer almayan ya da yer aldığı halde yeterli ödeme yapılmayan işlerin, ikinci ihale kapsamında dahil edildiğini öne sürmektedir.
Bu durum, kamu yatırımlarının maliyetinin artması ve sürecin gecikmesi gibi sorunları da beraberinde getiriyor. Resmi açıklama henüz yapılmamış olsa da, konu gündemdeki yerini korumaya devam ediyor.
Dahası, çevre düzenlemesi ve müteferrik ihalesini de ilk ihaleyi alan firma alsın!
Bu, gerçekten oldu.
Şu sıra "açıldı açılıyor" denilen Antalya Şehir Hastanesi'nden söz ediyorum. Şehir hastanesi dediysek, Kamu Özel İşbirliği modeliyle yapılan "gerçek" şehir hastanelerinden değil, Cumhurbaşkanı Erdoğan bu tabiri seviyor diye öyle anılan Kamu İhale Kanunu'na göre yapılan şehir hastanelerinden biri o.
2020 yılı sonunda 21/b usulüyle ihale edilen Antalya Şehir Hastanesi'ni, saklanan diğer bütün yeni nesil şehir hastanesi ihaleleri gibi - yazılarıma "ekonomik küçülme" gerekçesiyle son veren -Sözcü gazetesinde kamuoyuna duyurmuştum.
Sağlık Bakanlığı'nın Aralık 2020'de 1000 yataklı olarak planlayarak pazarlık usulüyle yaptığı bu hastane ihalesini, 990 milyon TL teklifle Kolin-Nesma ortaklığı üstlenmişti. O dönem yaklaşık maliyet 1 milyar 187 milyon 523 TL'ydi. Hastanenin yapımına Mart 2021'de başlandı. İki yıl sonra da yani bugünlerde tamamlanacağı duyurulmuştu.
3 Nisan'da sessiz sedasız
Pekerler grubunun bir iştiraki olan Nesma şirketini kalkındıracak gibi görünen ikinci ihale 3 Nisan'da yani bir ay önce sessiz sedasız yapılmış. E ihale şeklinde. "Antalya Şehir Hastanesi Çevre Düzenleme Altyapı ve Müteferrik İşler Yapım İşi" başlığıyla yapılan bu ihaleye iki firma davet ediliyor: Ne kadar büyük bir tesadüf ki, firmalardan biri, Antalya Şehir Hastanesi'ni zaten yapan şirket olan Nesma, diğeri de YDA inşaat.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü'nün açtığı ihalede belirlenen yaklaşık değer şöyle:
1 milyar 147 milyon 979 bin 607 TL
Bakanlığa çağırdığı iki firmanın verdiği fiyat teklifleri şöyle:
FİRMA 1. TEKLİF (TL) 2.TEKLİF (TL) İNDİRİM (%)
Nesma Yapı 1.450.000.000 1.125.000.000 2
YDA İNŞ. 1.325.000.000 1.255.000.000 -9,32
187 milyon dolar
Antalya Şehir Hastanesi 2020 yılı Aralık ayında ihale edildiğinde ABD doları kuru 7,71 TL civarındaydı. 990 milyon TL teklif üzerinden hesaplandığında günkü kur üzerinden hastanenin kamuya maliyeti 128 milyon 404 bin dolar. Bir ay önce yapılan ikinci ihale gününde ise dolar kuru 19,19 TL. Bu kur üzerinden hesaplandığında da Antalya Şehir Hastanesi için kamuoyuna hiçbir açıklama yapılmadan gerçekleştirilen ikinci ihalenin kamuya maliyeti ise 58 milyon 610 bin dolar. Toplam 187 milyon ABD doları bir maliyetten söz ediyoruz.
Antalya Şehir Hastanesi için, ilk ihalede Sağlık Bakanlığı ile firma arasında bağıtlanan ilk tutarı geçen ikinci bir ihaleye neden gerek duyulduğu nedenleriyle açıklanmalıdır. Hangi taleple, hangi ihtiyaçla maliyetin bu kadar yükseldiğini, ilk ihaleye girip kazanan şirketlerin, alt yapıyı, çevre düzenlemesinin, müteferriki fiyat tekliflerine dahil edip etmediklerini bilmek vatandaşın hakkıdır. Üstelik hastanenin hizmete girme hazırlıklarının yapıldığı bir dönemde…
