Prof. Dr. Emre Alkın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bürokraside değişime gideceğine dair haberler aldığını, bunun yanında yeni tasarruf genelgesinin de yakında yayınlanabileceğini aktardı.
Bürokraside Değişim Sinyalleri
Topkapı Üniversitesi Rektörü ve EKONOMİ Gazetesi Yazarı Prof. Dr. Emre Alkin, edindiği kulis bilgilerine dayanarak bürokraside önemli değişikliklerin gündemde olduğunu açıkladı. Alkin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu değişime yönelik adımlar atmaya hazırlandığına dair haberler aldıklarını belirtti ve tasarruf genelgesinin bu süreçte yeni bir dönemin habercisi olabileceğini ifade etti.
Ekonomi Masası programında Topkapı Üniversitesi Rektörü ve EKONOMİ Gazetesi Yazarı Prof. Dr. Emre Alkin ile kripto para uzmanı Helin Çelik'in konuk olduğu belirtildi. Helin Çelik, Bitcoin yarılanması sonrası kripto para piyasasını değerlendirirken, Emre Alkin ise fahiş fiyatlar ve kamu tasarrufu konularına değindi.
Alkin, bu bağlamda bürokraside değişim sinyalleri olduğunu dile getirerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kilit noktalarda değişiklik yapmayı planladığına dair haberlerin dolaştığını aktardı. Ayrıca, yakın zamanda hazırlanacak olan tasarruf genelgesinin de yeni bir dönemin başlangıcı olabileceğine işaret etti.
Adil Fiyat ve Piyasa Düzenlemeleri Üzerine Değerlendirme
Adil fiyat kavramı, her zaman net bir çizgiyle belirlenemeyen, çeşitli faktörlere bağlı bir olgu olarak karşımıza çıkıyor. Toplumda adil fiyatı bulmanın zorluğuna dikkat çeken bir profesör, aslında vatandaşın bütçesine uygun olan her fiyatın adil olduğunu ifade ediyor. Ancak, bu fiyatın belirli bir seviyeyi aşması durumunda fahiş olarak nitelendiriliyor.
Özellikle ithalat vergileri gibi korunma önlemlerinin fiyatları etkilediğini vurgulayan profesör, bu tür müdahalelerin bazen yasal zorlamalarla gerçekleştirildiğine dikkat çekiyor. Örneğin, Türkiye'de üretilmeyen mallara getirilen ithalat vergilerinin, fiyatların doğal akışını bozabileceğini belirtiyor.
Maliyet hesaplamalarında yapılan hataların da fiyatların oluşumunu etkilediğini belirten profesör, özellikle döner gibi ürünlerde sadece hammaddenin değil, işletme maliyetlerinin de göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, rekabetin de fiyatları belirlemede önemli bir rol oynadığını ifade ediyor.
Serbest piyasanın önemine değinen profesör, ancak bu serbestliğin düzenlenmiş bir çerçevede gerçekleşmesi gerektiğini vurguluyor. Devletin düzenleyici rolünün, piyasalar arasında denge sağlamak için önemli olduğunu belirten profesör, aksi halde fiyatların istikrarsızlaşabileceğini ve tüketici memnuniyetsizliğine yol açabileceğini ifade ediyor.
Tasarrufta tavsiye değil, talimat için Cuhurbaşkanlığı Genelgesi gerekiyor
57’nci hükümetten sonra ilk kurulan AK Parti hükümeti de bunu kullandı. Yani birkaç yıl boyunca biz bu tasarruf genelgesini kullandık. Kamuda tasarruf meselesi, döndü dolaştı bugün de önemli mesele haline geldi. Ama daha evvelki tasarruf genelgesini Hazine Ve Maliye Bakanı göndermişti. Hiçbir etkisi olmadı. Çok iyi hatırlıyorum. Eski bir valimiz “Gücün olmadıktan sonra talimatın tavsiye eden öteye geçmez” diyordu. Güçlü bir ses tarafından bu metnin yazılması gerekiyor. Demek ki Cumhurbaşkanlığı Genelgesi olarak bunun yayınlanması gerekir. Aksi takdirde yine tavsiye niteliğinde olacak. 2002’nin şartları ile bugünün şartlarını karşılaştırdığımızda bakın nelerimiz var: Devasa binalarımız var. Muazzam demirbaşlarımız var. Bunların sadece sevk ve idaresi için harcanan para, en tasarruflu haliyle bile astronomik düzeyde. Dev gibi hastane binalarımız, adliye saraylarımız var. Kamunun elinde inanılmaz büyük metrekarelerde binalar var. Bakım gerektiren çok sayıda ulaşım aracı var. Uçaklar var, hava araçları var ve beslenmesi gereken dev gibi bir dijital altyapı var. Rekor üzerine rekor kıran kamu harcamalarını dizginlemek çok önemli. Bunu anlıyorum. “Neyi fahiş olarak görüyoruz?” sorusunun yanına “Tasarruf olarak neyi kastediyoruz?” sorusunu da eklemek gerekiyor. Kamu, neyi önemsiz sayacak? Bir de bütçe içerisinde alınmasından vazgeçilen 1,5 trilyon lira var. Dolayısıyla bunlardan da vazgeçmek gerekiyor.
Bu hafta kulislere sızan bir haber var. Onu takip ediyorum. Kilit noktadaki bürokratlar ile alakalı sayın Cumhurbaşkanının bir tasarrufta bulunması bekleniyor. Eğer bu gerçekleşirse o zaman topyekun bir beyaz sayfa açma ihtimali var. Birçok kilit noktadaki bürokratın yeri değiştirilecek. Belki de görevden alınacak yerine bir başkası atanacak. Dolayısıyla yeni atanan bürokratların hemen arkasından büyük ihtimalle bu genelge yayınlanacak. Bu arada da etkin piyasa denetimleriyle fahiş fiyat kontrolü yapılır. Ben yine de meselenin kilitlendiği yerin burası olmadığını, Türkiye'nin serbest piyasa mantığından çok hızlı bir şekilde uzaklaştığını, aslında serbest piyasayı engellemek adına yapılan tüm adımların piyasayı başıboş bıraktığını, bozguncuların fırsat bulduğunu düşünüyorum.
