Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı 6 aylık enflasyon oranı, memur maaşlarına yapılacak zam konusunu gündeme taşıdı. Ancak, bu zam oranı, muhalefet cephesi ve sendikalar arasında tepkilere neden oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), TÜFE’ de Haziran ayında yüzde 3,92 ve ilk 6 ayda yüzde 19,77 artış olduğunu açıkladı.
Memur ve memur emeklilerine yapılan maaş zammı, her yıl iki kez toplu sözleşme zammına ek olarak 6 aylık enflasyon farkıyla belirleniyor.
Memurlar, Ocak ayında yüzde 8 oranında toplu sözleşme zammı almıştı. Bu rakamı aşan oran kadar enflasyon farkı kazanılıyor. Temmuz ayı için yüzde 6 oranında toplu sözleşme zammıyla enflasyon farkı eklenerek memur ve memur emeklilerine verilecek zam oranı ortaya çıkıyor.
Memur maaş zammı TBMM'de muhalefet tarafından eleştirildi
Bu arada TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, en düşük memur maaşının 22 bin 17 liraya çıkarılması ile bazı vergi artışlarını öngören “6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” görüşmelerine başlandı. Bu teklife ilişkin AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, "Memurlara yüzde 17,55'lik toplu sözleşme ve enflasyon farkına ek olarak seyyanen 8 bin 77 liralık artış yapılacak" bilgisini vermişti.
Komisyon, AKP Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı.
İlk imza sahibi AKP Denizli Milletvekili Nilgün Ök, teklife ilişkin sunumunda, son yıllarda hem Türkiye’nin hem de dünyanın zor bir konjonktürel süreçten geçtiğini, ekonomilerde büyük bir daralma yaşandığını, Türkiye’nin de bu durumdan etkilendiğini söyledi.
Kanun teklifindeki maddelere ilişkin bilgiler paylaşan Ök, 2023 yılında bir defaya mahsus olmak üzere motorlu taşıtlar vergisinin bu yıl tahakkuk ettirilen tutar kadar tekrar alınmasına yönelik düzenleme yapıldığını aktardı. Ök, motorlu taşıtlar vergisinde yapılan düzenlemeyle 30 milyar lira ilave gelir sağlanmasının öngörüldüğünü kaydetti.
Teklifte yer alan devlet memurlarına seyyanen ilave ödeme yapılmasına ilişkin düzenlemeye de değinen Ök, “En düşük memur maaşını 11 bin 848 liradan 22 bin 17 liraya çıkarıyoruz. Temmuz artış oranı bu haliyle yüzde 86 seviyesinde gerçekleşecektir. Geçen yıla göre kümülatif artış ise yüzde 142 olacaktır” bilgisini verdi.
Muhalefet cephesinden yapılan zamlara tepki
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, bütçede cari açık ile birlikte ekonomide yoksulluğun gittikçe arttığını belirterek, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sorunları arttırdığını işaret etti.
“Cumhurbaşkanlığı kararıyla müthiş bir zam furyası var. Anlaşılıyor ki ekonomide ciddi bir sıkıntı var” diyen Türeli, ”Seyyanen zammın daha fazlasını verelim ama doğru bir sistem içerisinde verelim” diye konuştu.
HDP adına Muş Milletvekili Sezai Temelli de, kanun teklifiyle enflasyonist düzenlemelere devam edildiğini ve ekonomide adaletsizliğin pekiştiğini söyledi.
İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale de, kanun teklifiyle vatandaşın ekonomik kaygılarının azaltılamayacağını belirterek, “Uygulanan yanlış politikalardan dolayı başlangıç seviyesinde asgari ücret alan ile tecrübeli bir çalışan arasındaki makas iyice daralıyor. Seyyanen yapılan zamlarla beraber yaptığınız şu: Başlangıç seviyesindeki bir memur ile tecrübe kazanmış, liyakat sahibi bir çalışan arasındaki makası daraltıyorsunuz. Bu, iş huzurunu bozar” diye konuştu.
Kamu emekçileri sendikaları Ulus Meydanı’nda basın açıklaması yaptı
Yapılan zam oranlarına kamu çalışanlarından ise tepki geldi. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, DİSK Genel Sağlık-İş, Hemşireler ve Tüm Sağlık Profesyonelleri Sendikası ile Anadolu Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası’na üye kamu çalışanları, memur maaşlarına yapılan zamlara tepkilerini dile getirmek için bugün bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Derya Uğur, “21 yılda yerleştirdikleri sadaka kültürünü normalmiş gibi sunanlara, bu meydanlardan bir kez daha sesleniyoruz: Devletin itibarı, halkın refah seviyesi ile kamu çalışanlarının emeğine verilen değer ile ölçülür” dedi.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Genel Başkanı Mehmet Yeşildağ da, “Tüm illerde 15 Temmuz’da eş zamanlı bordro yakma eylemine başlayacağız. TÜİK’in inandırıcılıktan uzak enflasyon verileri değil, gerçek enflasyon ve geçim şartları dikkate alınarak en düşük memur maaşının 32 bin TL olmasını talep ediyoruz” mesajını verdi.
Hemşireler ve Tüm Sağlık Profesyonelleri Sendikası Genel Başkanı Yunus Şimşek de, “Planlı ve programlı bir şekilde kamu emekçilerine ucuz iş gücü olarak bakılmış, en iyilerimiz, en niteliklerimiz ise çaresiz kalarak yurtdışına göç etmiştir. Kalanlarımız asgari koşullarda hayata tutunmaya çalışmışsa da bıçak kemiğe dayanmıştır” tepkisini gösterdi.
Ankara Ulus Meydanı’nda biraraya gelen çalışanlar, VOA Türkçe’ye, maaşlarının özellikle büyükşehirlerde ev kirasına yetmediğini dile getirdi.
YILDIZ YAZICIOĞLU / VOA TÜRKÇE