Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin dün TÜRK İŞ ve HAK İŞ Konfederasyonu Başkanlarıyla Çalışma Bakanlığı’nda bir araya geldi.
Kamu kurumu ve kuruluşlarında çalışan işçilerin 2023 ve 2024 yıllarını kapsayacak toplu sözleşme görüşmelerinin bu hafta sonuçlanması bekleniyor.
Sayıları 700 bini bulan kamuda görev yapan işçileri ilgilendiren 2023 yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolünde son haftaya girildi.
İşçi tarafı taban ücretin en düşük brüt 15.000 TL olması konusunda direnirken diğer artışların bu tutarın üzerinde tespit edilmesini talep etti. İşveren tarafı ise 11.500 TL taban ücret önerisinde bulunurken sonucun 15.000 lirada uzlaşıya bağlanmasına kesin gözüyle bakılıyor.
KAÇ LİRADAN BAŞLAYACAK?
15 bin liralık taban brüt ücret kabul edildiğinde işçilere ödenecek net ücret ise 12.075 TL'ye çıkmış olacak. Burada hesap şöyle yapılacak:
- Brüt ücret: 15.000 TL
- SSK işçi kesintisi: 2.100
- İşsizlik sig.: 150 TL
- Gelir Vergisi: 1.912,50 TL
- Damga vergisi: 113,85 TL
- Asg. Ü. İstisnası: 1.276,02 TL
- Damga V. İstisna 75,96
- Net ödenen ücret 12.075,63 TL
6'ŞAR AYLIK ZAMLAR KAÇ İSTENİYOR
İşçi kesimi masaya taban maşa ve refah payı artışlarının ardından hem bu yılın ilk 6 ayı hem de önümüzdeki dönem için zam oranlarını da masaya getirdi.
Buna göre birinci 6 ay için yüzde 45 zam istenirken 2023'ün ikinci 6 ayı ve 2024 dönemi için de yüzde 5 zam ve üzerinde oluşan enflasyon oranı kadar artış talep edildi. Bunun yanında işçilere bayram ikramiyesi verilmesi de masada mutabık kalınan konular arasında bulunuyor.
MEMURLAR BEKLİYOR
2023 yılı sadece işçiler için değil memurlar için de toplu sözleşme yılı olacak. Ağustos ayında memurlar ve memur emeklilerinin önümüzdeki 2 yıl (2024-2025) boyunca alacakları 8 ayrı zam oranı ile mali ve sosyal haklardaki iyileştirmeler karara bağlanacak.
Kamu işçilerine yapılacak zam oranları memurlar için de birer ölçü oluyor. Ancak her iki görüşmelerde de refah payı ve enflasyon oranları öncelikli olarak ele alınıyor.
İŞÇİ KESİMİNİN TEKLİFLERİ ŞÖYLE:
2023-2024 YILI KAMU KESİMİ TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ ORTAK TEKLİFİ
I. TABAN ÜCRET
Toplu iş sözleşmelerinin yürürlük başlangıç tarihinde aylık brüt çıplak ücretleri; 15.000 TL'nin altında olan işçilerin aylık brüt çıplak ücretleri 15.000 TL'ye çekilmiştir.
II. REFAH PAYI
İşçilerin ücretleri birinci fıkradaki taban ücrete çekildikten sonra bütün ücretlere %15 (On beş) oranında refah payı ilave edilecektir.
III. ÜCRET ZAMLARI
a) Birinci Yıl Birinci Altı Ay Zammı:
İşçilerin ücretleri (I) fıkradaki taban ücrete çekildikten ve (II) fıkradaki refah payı ilave edildikten sonra, toplu iş sözleşmesinin yürürlük başlangıç tarihindeki (aylık/günlük/saatlik) brüt çıplak ücretlerine, yürürlük başlangıç tarihinden geçerli olmak üzere birinci altı ay için yüzde 45 (kırkbeş) oranında zam yapılacaktır.
b) Birinci Yıl İkinci Altı Ay Zammı:
İşçilerin 01.07.2023 tarihinde aldıkları brüt çıplak ücretlerine (aylık/günlük/saatlik), birinci yıl ikinci altı ayının birinci gününden geçerli olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumunun 2003—100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli, Haziran 2023 indeks sayısının Aralık 2022 indeks sayısına değişim oranının % 5 (Beş) fazlası oranında zam yapılacaktır.
c) İkinci Yıl Birinci Altı Ay Zammı:
İşçilerin 01.01.2024 tarihinde aldıkları brüt çıplak ücretlerine (aylık/günlük/saatlik), ikinci yıl birinci altı ayının birinci gününden geçerli olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumunun 2003—100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli, Aralık 2023 indeks sayısının Haziran 2023 sayısına değişim oranının % 5 (Beş) fazlası oranında zam yapılacaktır.
d) İkinci Yıl İkinci Altı Ay Zammı:
İşçilerin 01.07.2024 tarihinde aldıkları brüt çıplak ücretlerine (aylık/günlük/saatlik), ikinci yıl ikinci altı ayının birinci gününden geçerli olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumunun 2003—100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli, Haziran 2024 indeks sayısının Aralık 2023 sayısına değişim oranının % 5 (Beş) fazlası oranında zam yapılacaktır.
NOT: Yukarıda belirlenen zam oranları 01.01.2023 yürürlük süreli toplu iş sözleşmeleri içindir. Her toplu iş sözleşmesinin yürürlük başlangıç süresi esas alınarak madde metinleri ayrıca düzenlenecektir.
1. İKRAMİYE
Toplu iş sözleşmelerinde 6772 sayılı kanuna göre ödenen ilave tediye, kapsamdaki tüm işçilere (Belediye şirketleri ve il özel idare şirketleri dahil) ödenir. İş bu ilave tediye dışında işçilere toplu iş sözleşmesi ile ödenen ikramiye gün sayısı 60 günden az olan işyerlerinde ikramiye gün sayısı 60 güne tamamlanacaktır.
2. SOSYAL YARDIMLAR
Toplu iş sözleşmeleri kapsamındaki işçilere; sosyal yardım olarak 2023 yılı için Net 2.500 TL/Ay, 2024 yılı için Net 3.500 TL/Ay olarak ödenecektir.
3. EK ÖDEME
Toplu iş sözleşmeleri kapsamındaki işçilere; her yıl Mayıs ayında Net 4.000 TL tutarında "ek ödeme" yapılır. Bu tutar, 2023 yılı Kamu Çerçeve Anlaşma Protokolü ile belirlenen ücret zamları oranında ve ücretin zamlandığı tarih itibariyle arttırılarak ödenir. İlk defa toplu iş sözleşmesi imzalanan işyerlerinde de aynı tutarda ödeme yapılır.
4. HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ VE FİİLİ ÇALIŞMA SÜRESİ
Kamu işyerlerinde haftalık çalışma süresi 40 saat olarak uygulanır. Fiili çalışmaya bağlı yapılan ödemeler (iş primi ile yemek ve yol yardımı vb.) aylığa dönüştürülerek düzenli olarak ödenir.
5. FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin % 70 fazlasıyla ödenir. Resmi ve dini bayramlar ile genel tatil günlerinde yaptırılan fazla mesailerden günlük normal çalışma süresini geçen kısmı % 200 zamlı olarak ödenir. Mevcut uygulamanın bu oranların üzerinde olması durumunda yüksek olan oranlar uygulanır.
6. KIDEM TAZMİNATI
Bütün işçilere çalıştıkları her tam yıl için 35 günlük ücret tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Mevcut uygulamanın bu miktarın üzerinde olması durumunda yüksek olan uygulanır.
7. MAKTU ÖDEMELER
Maktu ödemeler adı altında sosyal yardım taleplerimiz protokol kapsamında karara bağlanacaktır.
8. İŞİN GEREKTİRDİĞİ BELGELER
İşçilerin görev tanımlarındaki işleri yapmaları için gerekli olan tüm sertifika ve belge maliyetleri ile gerekli olan izinler işverence karşılanır.
9. İŞYERİNE/İŞLETMEYE ÖZGÜ SORUNLAR
İşyeri/işletme/işkoluna özgü idari ve mali konular (yatay ve dikey skaladaki farkın ayarlanması, iş riski ve sorumluluk zammı, yıpranma-üretim-kampanya primi, işyerindeki günlük yevmiye farklılığı vb.) ile çalışma şartları sorunları, toplu iş sözleşmelerinin tarafları arasında görüşülerek sonuca bağlanır.
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmakta olan veya naklen/açıktan atanarak ya da kanunla geçiş yapan işçilerin toplu iş sözleşmelerinden doğan her türlü hak ve menfaatleri (intibakın) gittikleri işyerlerindeki benzer işçilerin seviyesine, geldikleri işyerlerindeki hizmet yılları emsal alınarak getirilir.
