Danıştay’dan Memurun Hatalı Beyanı Sonrası Yapılan Ödemenin Geri Alınmasıyla İlgili Karar

Memura yapılan ödemelerde bazı durumlarda gerek idareden kaynaklı gerekse memurun hatalı beyanı nedeniyle fazladan ödeme yapılması mümkün olmaktadır.

İdarenin kendi hatasından kaynaklı ödemelerde açık hata olmadığı durumlarda idare fazla yapılan ödemeleri dava açma süresi içinde isteyebilmektedir.Memurun kendi hatasından kaynaklı ödemelerde ise idare fazla ödenen tutarları her zaman geri alabilme hakkına sahiptir. Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 22.12.1973 gün ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararıda bu yöndedir.

Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse memurun eşinin gelir getirici bir faaliyette bulunması halinde memurun bu durumu idaresine bildirmesi ve eş yardımı almaması gerekmektedir.Memurun bu durumu idareye bildirmeyerek eş yardımı almaya devam ederse idare fazla ve yersiz ödenen tutarları öğrendikten sonra süre şartı aranmaksızın geriye dönük olarak alabilir.

İDARİ İŞLEMİN GERİ ALINMASI – AÇIK HATA

Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 22.12.1973 gün ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararı;

İdarenin yokluk, açık hata, memurun gerçek dışı beyanı veya hilesi hallerinde süre aranmaksızın hatalı ödediği meblağı her zaman geri alabileceği, bunun dışında kalan hallerde hatalı ödemelerin istirdadının ise, hatalı ödemenin yapıldığı tarihten başlamak üzere dava açma süresi içinde olanaklı olduğu ve bu süre geçtikten sonra istirdat edilemeyeceği belirtilmiş olup;

Anılan kararın gerekçesinde iyi niyet kuralı üzerinde de durularak idarenin sakat ve dolayısıyla hukuka aykırı işlemine, idare edilenlerin gerçek dışı beyanı veya hilesi neden olmuşsa ya da geri alınan idari işlem yok denilecek kadar sakatlık taşımakta ise, hatalı işlemde idare edilenin kolayca anlayabileceği kadar açık bir hata bulunmaktaysa ve idareyi bu konuda haberdar etmemişse, memurun iyi niyetinden söz etmeye olanak bulunmadığı ve bu işlemlere dayanılarak yapılan ödemeler için süre düşünülemeyeceği, bu ödemelerin her zaman geri alınabileceği;

Ancak bunun dışındaki hatalı ödemeler için memurun iyi niyetinin istikrar ve kanunilik kadar önemli bir kural olduğu ve bu nedenle yukarıda belirtilen istisnalar dışındaki hatalı ödemelerin ancak dava süresi içinde geri alınabileceği vurgulanmıştır.