AK Parti milletvekillerinin imzasıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan “Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, çalışma hayatından sosyal güvenliğe, gençlik ve spordan turizme kadar birçok alanda önemli düzenlemeler içeriyor.
Askerî Personel İçin Yeni Terfi ve Emeklilik Kriterleri
Teklifle birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nda dikkat çeken değişiklikler öngörülüyor. Korgeneral ve koramiralliğe terfi edebilmek için kuvvet harp enstitülerinde komuta ve kurmay eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması şartı getiriliyor. Ancak teklifin yürürlüğe girdiği tarihte bu rütbelerde bulunan muharip sınıf personel için bu şart aranmayacak; harp akademilerinden mezun olanlar bu eğitimi almış sayılacak.
Ayrıca, Yüksek Askerî Şûra (YAŞ) kararıyla hizmet süresi uzatılabilecek general ve amiral sayısı mevcutta 36 iken, teklif ile bu sayı 60’a, zaruri hallerde ise 75’e kadar çıkarılabilecek. Kuvvet komutanlarının yaş haddi 67’ye yükseltilirken, bu sınır Cumhurbaşkanı kararıyla 72 yaşına kadar birer yıllık sürelerle uzatılabilecek.
Turizm Tesislerinde Kamu Yönetimi Güçleniyor
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda Turizmi Teşvik Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ücretsiz hizmet verilen günübirlik tesislerin yalnızca Bakanlığın döner sermaye işletmesi veya en az %45 ortaklıkla kurulan şirketler eliyle işletilmesi öngörülüyor. Bu işletmelerin üçüncü kişilere devri veya işlettirilmesi mümkün olmayacak.
Milli Parklar ve Döner Sermaye Yapısı Yeniden Tanımlanıyor
Milli Parklar Kanunu kapsamında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün döner sermaye işletmeleri, tüm personel ve varlıklarıyla birlikte tek çatı altında yeniden yapılandırılıyor. Muhasebe hizmetleri beş yıl süreyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına Yeni Yetkiler
Anayasa Mahkemesi kararına uyumlu olarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın taşradaki görevleri, bağlı kuruluşların taşra teşkilatları eliyle yürütülecek. Ayrıca Bakanlık bünyesinde döner sermaye işletmeleri kurulabilecek ve bu işletmelere 100 milyon TL sermaye tahsis edilecek. Cumhurbaşkanı kararıyla bu miktar beş katına kadar artırılabilecek.
Gençlik ve Spor Hizmetlerinde Fazla Mesaiye Ücret
Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı gençlik merkezleri, kamplar, spor tesislerinde görev yapan personellere fazla çalışma karşılığında, merkezi yönetim bütçesinde belirlenen fazla mesai ücretinin 5 katı kadar ödeme yapılabilecek. Aylık 90 saatlik bir üst sınır getirilen düzenleme kapsamında, fazla mesaiye karşılık izin verilemeyen personele doğrudan ücret ödenecek.
Turizm Sektöründe Hafta Tatiline Esneklik
İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, turizm işletme belgeli tesislerde çalışanların hafta tatili, işçinin yazılı onayıyla dört gün içinde kullandırılabilecek. Tatil gününde yapılan çalışmaların bir kısmı fazla mesai kapsamında değerlendirilmeyecek.
SGK’ya Yeni Yetkiler ve Elektronik Bildirim Dönemi
Emeklilere ve hak sahiplerine yapılan asgari aylık ödemelerle ilgili usul ve esasları belirleme yetkisi SGK’ya veriliyor. Ayrıca, İş Kanunu kapsamındaki yazılı bildirimler artık kayıtlı elektronik posta (KEP) yoluyla da yapılabilecek. Fesih bildirimleri ise hâlâ yazılı olmak zorunda kalacak.
Özel İstihdam Bürolarına Veri Bildirimi Zorunluluğu
Özel istihdam bürolarına yönelik yapılan düzenleme ile iş arayanlar, açık işler ve yönlendirilen kişilere ilişkin verilerin Türkiye İş Kurumu’na belirlenen formatta ve sürede elektronik ortamda bildirilmesi zorunlu hale getiriliyor. Bu zorunluluğa uymayan bürolara 136 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilecek.
Mesleki Yeterlilik Kurumu: Danışmanlık Hizmetlerinde Yeni Model
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda Mesleki Yeterlilik Kurumu, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren işlerde istisna ve vekâlet sözleşmeleriyle danışman çalıştırabilecek. Bu kişiler kamuda kadro hakkı elde edemeyecek.
Kamu Mali Hakları Koruma Altında
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de yapılan değişiklikle, görev yeri veya unvanı değişen kamu personelinin mevcut mali haklarının korunmasına devam edilecek. Bu düzenleme ile hak kayıplarının önlenmesi amaçlanıyor.
Yurt Dışı Başvurulara Yeni Düzenleme
SGK’ya yapılacak bazı başvurular, yurt dışındaki çalışma ataşelikleri aracılığıyla alınabilecek. Uygulamaya ilişkin detaylar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.
Söz konusu kanun teklifinin birçok başlıkta kamu yönetimi, sosyal güvenlik ve çalışma hayatına yönelik sistematik dönüşümleri içermesi dikkat çekerken, teklifin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesinin ardından yasalaşması bekleniyor.
