Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi'nde (ZBEÜ) düzenlenen 1. İbn-i Sina Uluslararası Sağlık Araştırmaları Kongresi'nde nörolojik veya ortopedik hastalığı bulunan bireylerin yürüme kabiliyetini geri kazandırabilen ve düşünce gücüyle çalışan robot olan 'Cyberdyne' tanıtıldı.
Japonya’da üretildi
Dış iskelet ve robotik rehabilitasyon cihazı olan 'Cyberdyne', yürüme fonksiyonlarında sorun bulunan hastalar için Japonya'da üretilmiş ve Türkiye'de bir fizyoterapi merkezi tarafından kullanılıyor.
Düşünce gücüyle çalışıyor
Robot Cyberdyne, düşünce gücüyle çalışarak hastalara yürüme yetilerini yeniden kazanmalarını amaçlıyor. Robot bu önemli özelliği sayesinde 21. yüzyıl keşif ödülünü kazandı.
Ayrıca, kongre kapsamında söz konusu robot ile bir atölye çalışması da gerçekleştirildi.
Uygulamalı tanıtıldı
Kongre kapsamında, Cyberdyne ile yapılan atölye çalışmasında Uzman Fizyoterapist Berkay Üzümcü'nün kol kasına bağlanan robotun sadece düşünce gücüyle hareket ettiği görüldü. Daha sonra robot, bir katılımcının koluna bağlandı.
Türkiye'deki uygulamalarını yapan şirketin Araştırma ve Geliştirme Yöneticisi olan Uzman Fizyoterapist Görkem Açar, Cyberdyne teknolojisinin nörolojik ve ortopedik hastalıklara sahip kişilerin yürüme fonksiyonlarını geri getiren bir dış iskelet ve robotik rehabilitasyon teknolojisi olduğunu belirtti.
Omurilik felci, İnme ve MS hastalarına fayda sağlayacak
Açar, "Bu teknoloji kişinin düşünce gücüyle çalışmaktadır ve düşünce gücünü aldıktan sonra beyinde yeni yolaklar oluşturarak yeni sinir oluşumunu sağlamaktadır. Bu dış iskeletler, nörolojik hastalıklar başta olmak üzere; omurilik felci, inme hastalarının, MS hastalarının, Parkinson hastalarının ve serebral palsi hastalarının belli kısımları başta olmak üzere 10'dan fazla nörolojik hastalığın yürüme ve hareket fonksiyonlarında fayda sağlamayı amaçlamaktadır" ifadelerini kullandı.
Robotun fiyatını açıklamadılar
Uzman Fizyoterapist Görkem Açar, yasal zorunluluk nedeniyle cihazın fiyatını ve tedavi ücretlerini açıklayamadığını belirtti ve dünyada sınırlı merkezlerde bu yöntemin kullanılabildiğini ifade etti. Açar, bu teknolojinin 20 yıl içinde yaygınlaşabileceğini söyleyerek şu açıklamalarda bulundu: "Şu an çok az cihaz kapasitesi ve hasta kapasitesinden dolayı yaygınlaşamamaktadır. Ancak ilerideki 20 yıl içinde Cyberdyne teknolojisinin veya diğer robotik cihazların gelişmesiyle birlikte yaygınlaşmasını planlıyoruz. Yaygınlaşmasıyla ilgili kesin bir şey söylemek zor ancak bu teknoloji düşünce gücü teknolojisi olduğu için ileri teknoloji olarak görülüyor. Şu anki 10 yıl için bir öngörüde bulunamıyoruz ancak dünya sağlığı açısından yatağa bağımlı kişiler veya devletin bakmakla yükümlü olduğu nörolojik hasta gruplarında bir fayda sağlayarak bağımsızlık kazanmalarını hedeflediğinden dolayı dünya ve ülkelerin ekonomisine fayda sağlayacağını düşünüyoruz."
Omurilik felci olan hastalara umut
Uzman Fizyoterapist Berkay Üzümcü ise hastaların düşünce gücüyle robotu harekete geçirmesi için birkaç haftalık hazırlık süreci olduğunu ifade ederek, "Omurilik yaralanmasına bağlı, alt tarafı çalışmayan bir hasta düşünün. Yürüyormuş gibi düşünmeye başladığında robot hareket etmeye başlayacak. Oradaki kaslara bir sinyal gidecek ve hareket açığa çıkacak. Bu düşünmeyle çalıştırmalar bile uzun sürebiliyor. 2 hafta kadar buna çalışabiliyoruz" şeklinde konuştu.
Yaşlı hastalar için çok önemli
Kongre Başkanı Doç. Dr. Eda Akbaş ise yaşlılara yönelik bu teknolojinin faydalarını vurgulayarak, "Kas iskelet sistem bozuklukları ve bu sistemi etkileyen fonksiyonel bozukluklar yaşlılarda sıkça görülüyor. Bu yaygınlaştırılabilirse ve gençlerimize vizyon kazandırıp bu alandaki gelişmelere katkılarını daha da artırabilirsek, yaşlılarımızı belki de düşünce gücüyle hareket ettirebilecekleri bir robotik teknoloji yardımıyla daha fonksiyonel kılabiliriz. Bir insanın yürümesini, oturmasını, el fonksiyonlarını yerine getirmesini zorlaştıran hastalıklar bu kapsama girer, bunu da yaşlılarda sık sık görüyoruz. Yaşlı bireylerimizin hayata kazandırılması için çok önemli. Türkiye’de bu sadece deneysel çalışmalar boyutunda kullanılıyor" dedi.
