Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Cebrî İcra Kanunu Taslağı ile 1932’den bu yana yürürlükte olan 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu tamamen yenilenecek.
Taslakta en dikkat çeken düzenleme ise, maaşlara uygulanabilen haciz oranının artırılması.
Mevcut yasada yüzde 25 olan maaş haczi sınırı, yeni düzenlemeyle yüzde 60’a kadar çıkarılacak.
Gelire Göre Haciz Dönemi Başlıyor
Yeni sistemle birlikte, maaş haczi oranı gelir düzeyine göre kademeli şekilde uygulanacak.
Az maaş alan borçludan az, yüksek gelir elde eden borçludan ise daha fazla kesinti yapılacak.
Örneğin; 154 bin 728 TL maaş alan bir kişinin gelirinin mevcut sistemde yalnızca yüzde 25’i, yani 38 bin 682 TL’si haczedilebiliyordu.
Yeni düzenlemeyle bu oranın yüzde 50’ye kadar yükselmesi mümkün olacak ve 77 bin 364 TL’si haczedilebilecek.
Haciz Oranları Gelir Basamaklarına Göre Belirlenecek
Taslak metinde, maaş haciz oranlarının asgari ücretin katlarına göre kademeli olarak artırılması öngörülüyor:
-
Geliri net asgari ücret kadar olanlar için gelirinin %10’u,
-
Geliri asgari ücretin iki katına kadar olanlar için %20’si,
-
Geliri asgari ücretin üç katına kadar olanlar için %30’u,
-
Geliri asgari ücretin beş katına kadar olanlar için %40’ı,
-
Geliri asgari ücretin yedi katına kadar olanlar için %50’si,
-
Geliri asgari ücretin dokuz katı ve üzeri olanlar için %60’ı haczedilebilecek.
Bu düzenleme ile yüksek gelirli borçlulardan daha fazla tahsilat yapılması ve icra süreçlerinin hızlanması hedefleniyor.
Gelirini Düşük Gösterenlere Ağır Ceza
Taslakta dikkat çeken bir diğer madde ise, gelirini eksik beyan eden borçlulara yönelik ağır yaptırımlar.
Gelirini kasıtlı olarak düşük gösterdiği tespit edilen kişilere, idari para cezası ve hapis cezası dâhil olmak üzere daha sert cezaların uygulanması planlanıyor.
Emekli Maaşlarına Haciz Konusunda Yargıtay Kararı
Yeni düzenlemenin öncesinde, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu 21 Mart 2025 tarihli kararıyla önemli bir ilkeye imza atmıştı.
Karara göre, emekli maaşlarına haciz konulması, yalnızca emeklinin açık rızası bulunması durumunda mümkün olacak.
Tüketici, kredi sözleşmesi sırasında yazılı talimat verirse banka maaşa bloke koyabilecek.
Ancak açık talimat olmadan yapılan kesintiler hukuka aykırı sayılacak.
Yeni Kanun Ne Zaman Meclis’e Gelecek?
Adalet Bakanlığı kaynaklarına göre, Cebrî İcra Kanunu Taslağı yıl sonuna kadar TBMM’ye sunulacak.
Taslağın yasalaşmasıyla birlikte, icra ve iflas süreçleri modernize edilecek, borç tahsilatları hızlanacak ve mahkemelerdeki iş yükü azaltılacak.
Özetle:
-
Yeni yasayla maaş haczi oranı %25’ten %60’a çıkacak.
-
Haciz oranı gelir düzeyine göre belirlenecek.
-
Gelirini yanlış beyan edenler cezai yaptırımla karşılaşacak.
-
Emekli maaşlarına haciz yalnızca açık rıza ile mümkün olacak.