<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Koruyucu sağlık hizmetlerini artırarak kanserde erken teşhis hizmetlerinde daha aktif olunmasına yönelik Sağlık Bakanlığının Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz Check-Up uygulamasını devreye sokmasıyla Aile Hekimliği sistemi ve yeni uygulamalardan nasıl yararlanılacağı merak ediliyor. Ücretsiz yapılan kanser taramaları için vatandaşlarla Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) arasında koordinasyonu da sağlayan Aile Hekimliği sisteminden milyonlarca kişi sağlık hizmeti alıyor.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">MERAK EDİLENLER</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Aile Hekimliğiyle ilgili, ilimizde hizmete giren yeni uygulamalar ve sistemle ilgili merak edilen soruları İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Aziz Öğütlü, Sağlık Bakanlığı tarafından daha önce hastanelerde başlatılan mesai dışı poliklinik hizmeti, esnek mesai adı altında aile sağlığı merkezlerinde de uygulanıyor.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Bir aile hekimliği ortama kaç kişiye hizmet sunmaktadır?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Doç. Dr. Öğütlü:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Her bir aile hekimi ortalama <strong>3000</strong> kişiye hizmet sunacak şekilde planlama yapılmıştır.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimleri hangi saatlerde çalışmaktadır?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Doç. Dr. Öğütlü:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Aile hekimlerimiz 08.30-17.30 saatleri arasında hizmet sunmaktadırlar. Ayrıca birçok aile sağlığı merkezimizde esnek mesai uygulaması devam etmektedir. <span style="color:#FF0000">Esnek mesai uygulamasında aile sağlığı merkezleri 20.00’ye kadar kesintisiz açıktır.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Esnek mesai uygulaması nasıl olacak? Aile hekimleri nöbet mi tutacak?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Çalışan, mesai saatlerinde aile hekimlerine başvuramayan vatandaşlarımız da poliklinik hizmeti almak için acil servisler yerine aile hekimlerine başvurabilirler. Esnek mesai uygulaması aile hekimliği birimlerinin asgari çalışma saatleri üzerine fazla mesai yapmalarına gerektiren bir uygulama değildir. Yani esnek mesai uygulaması nöbet değil aile hekimlerinin normal mesai sürelerini aşmayacak şekilde düzenlenmiştir. <span style="color:#0000CD">Gün içerisinde esnek mesai yapacak aile hekimliği biriminin çalışma süresi öğleden sonra başlayıp akşam saat 20.00’ye kadar sürer. Esnek mesai uygulayan aile hekimlerini aile sağlığı merkezlerinin internet sayfalarında ve aile hekimlerinden öğrenebilirler.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimliği sistemi ne zamandan beri uygulanmaktadır?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Sakarya Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Rıdvan Karagöz:</span></strong><span style="font-size:14pt"> 2003 yılından itibaren Ülkemizde başlayan Sağlıkta Dönüşümün önemli bileşenlerinden biri de aile hekimliği sistemidir. 2010 yılından beri Sakarya ile beraber tüm Türkiye’de bu sistem uygulanmaya başlanmıştır.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimliği uygulamasının amacı nedir?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Karagöz:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Vatandaşların kendi seçecekleri hekimler vasıtası ile eşit, ulaşılabilir, ücretsiz, kaliteli birinci basamak sağlık hizmeti sağlamak ve hasta memnuniyetini artırmak, kaynakların verimli kullanılmasını sağlamak ve nitelikli sağlık hizmeti sunmaktır.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Vatandaş aile hekimini nasıl öğrenebilir? Aile hekimi olmayanlar nasıl kayıt yaptırabilir?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Karagöz:</span></strong><span style="font-size:14pt"> e-devlet ve e-nabız üzerinden elektronik ortamda, T.C. kimlik numaranızla en yakın aile sağlığı merkezi, toplum sağlığı merkezi veya il sağlık müdürlüğüne başvurarak öğrenebilirsiniz.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Taşınma ya da isteğe bağlı durumlarda aile hekimi değiştirilebilir mi?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Karagöz:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Hizmet almak istediğiniz aile hekimine, aile hekiminin bulunduğu ilçedeki İlçe Sağlık Müdürlüğüne bizzat başvurarak, e-nabız üzerinden aile hekimi değişikliği yapılabilir. İkamet adresleri değiştiğinde Sağlık Bakanlığı tarafından otomatik olarak aile hekimi değişikliği yapılmamaktadır. Vatandaş eski adresine yakın başka bir adrese taşınmışsa mevcut aile hekiminden hizmet almaya devam edebilir.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Kısa süreli seyahatlerde ya da tatil gibi başka bir şehre kısa süreli gidildiğinde aile hekimliği hizmeti alabilir miyiz?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Karagöz:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Kısa süreli şehir değişikliklerinde bulunduğu bölgeye bakan aile hekimliği biriminden “Misafir Hasta” uygulaması kapsamında sağlık hizmeti alınabilir. Misafir hasta uygulaması şehir dışından aile hekimi kaydı olan hastalar içindir. Bunun dışında acil halleri çıkarırsak şehir içinde misafir hasta uygulaması olmamaktadır. Misafir hasta uygulaması da ücretsizdir.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimi kimdir?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Serdivan Aile Sağlık Merkezinden Aile Hekimi Dr. Ayhan Tınıç</span></strong><span style="font-size:14pt">: Aile hekimleri, kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini, yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın, her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Bakanlığın öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabiplerdir.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimliğinin verdiği hizmetler nelerdir?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında</span></p> <ul> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Gebe ve lohusa rutin muayene ve takibi</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Bebek ve çocuk rutin muayene ve takibi</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Aşılama ve bağışıklama hizmetleri</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Meme, rahim ağzı ve bağırsak kanserlerine yönelik tarama ve takipleri</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Obezite takibi</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Hipertansiyon ve şeker hastalığı gibi kronik hastalıkların tarama, takip ve tedavisi</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Üreme sağlığı hizmetleri</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Her türlü sağlık sorunu için danışmanlık hizmetleri verilmektedir.</span></li> </ul> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Teşhis ve tedavi hizmetleri kapsamında;</span></p> <ul> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Yaşa özel muayene, teşhis ve tedavi hizmetleri</span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Laboratuar hizmetleri sunulmaktadır.</span></li> </ul> <p style="text-align:justify"></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Gebe ve loğusa, bebek çocuk rutin muayeneleri nasıl ve ne sıklıkla yapılıyor?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Aile hekimlerimiz her gebeyi Sağlık Bakanlığı tarafından “Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi” doğrultusunda ilk 14 hafta içinde, 18-24, 30-32 ve 36-38 haftalar arasında olmak üzere dört kez aile sağlığı merkezine davet ederek muayene, ölçüm, test ve danışmanlık hizmetlerini vermektedirler. Benzer olarak bebek ve çocuklar” Bebek, Çocuk, Ergen İzlem Protokolleri” doğrultusunda izlem. 1-12 aylık bebeklere toplam 7 izlem, 13-36 aylık çocuklara 6 aylık periyotlar ile toplam 4 izlem, 4-9 yaş arasında yıllık izlemler yapılmaktadır. Bu izlemler sırasında bebek ve çocukların gelişimleri ve sağlık durumları izlenmekte, aileye etim ve danışmanlık verilmektedir.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aşılama ve bağışıklama hizmetleri nasıl sunuluyor?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Aşılama hizmetleri, aile hekimleri tarafından yürütülen birinci basamak sağlık hizmetidir. Bu hizmet, ülkenin her yanında her yıl dünyaya gelen 1 milyon 300 bebeği kapsar, Aşılama hizmetleri, birinci basamağın en önemli hizmetlerinden biridir ve sağlık çalışanlarının büyük özverisi ile yürütülmektedir. Günümüzde Türkiye’de aile hekimi birimlerimizde çocukluk döneminde 13 hastalığa karşı aşı yapılmaktadır. Bu hastalıklar Hepatit B, Hepatit A, Difteri, Tetanos, Boğmaca, Çocuk felci, Zatürre, Menenjit, Suçiçeği, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ve Veremdir. Bugün Türkiye’de aşıyla önlenebilen bulaşıcı hastalık sayısı oldukça azdır. Ayrıca gebe izlemlerinde tetanoz aşılaması, kronik hastalığı olanlara gerekli aşı prosedürü uygulanmaktadır.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimlikleri kansere yönelik çalışmalar yapıyor mu?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Aile hekimleri kayıtlı hastalarına rahim ağzı, meme ve bağırsak kanserleri taramalarını hedef nüfuslarına göre yapmakta ya da KETEM’lere yönlendirmektedirler.</span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14pt">Soru: Kronik hastalıklar için aile hekimlerine başvurulabilir mi?</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Sağlık Bakanlığımız 2018 yılı içerisinde aile hekimliklerinde ücretsiz check-up uygulamasını başlatmıştır. Bu uygulamaya göre; 18 yaş üzeri yetişkinlere; sigara kullanımı sorgulaması, ağırlık, boy , bel çevresi ve kan basıncı ölçümü ile açlık plazma glukozu, trigliserid, HDL, LDL, total kolesterol, kreatinin, TSH, ALT, tam kan, TİT, EKG ve kanser tarama programlarına göre gerekli muayene ve tetkikler yapılmakta ve kronik hastalıklar tespit edilip tedavileri düzenlenmektedir.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Check-up uygulamasına katılmak için ne yapmak gerekiyor?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Vatandaşın MHRS üzerinden aile hekiminden randevu alması ve randevu saatinde aile sağlığı merkezinde bulunması yeterlidir.</span></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Soru: Aile hekimliği hizmetlerinden kimler yararlanabilir?</span></strong></p> <p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14pt">Dr. Tınıç:</span></strong><span style="font-size:14pt"> Herkes aile hekimliği hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilir. Aile hekimliği hizmetleri için sağlık sigortası gerekmemektedir.</span></p>