Akaryakıt fiyatları ile ilgili piyasa gözlemcileri ve analistler risk iştahına dikkat çektikleri değerlendirmelerinde, petrol için tarih vererek kritik tahminlerde bulundular.
Öngörüler yükseliş yönünde
New York Times, akaryakıt fiyatlarını etkileyecek petrol fiyatlarındaki dalgalanmayı aktaran bir analiz haberine yer verdi. Analize göre, son haftalarda petrol fiyatlarındaki yükselişler, arz endişeleri ve Ukrayna ile Orta Doğu'daki çatışmaların etkisiyle daha da derinleşti. Jeopolitik risklerin artmasıyla birlikte piyasa gözlemcileri ve analistler, petrol fiyatları konusunda kritik tahminlerde bulundu. Uluslararası göstergelere göre, Brent petrolün varil fiyatı 2023 yılının aralık ortasından bu yana neredeyse yüzde 20'den fazla arttı. 2024 yılının ilk çeyreğinde de yükselişler devam ederken, sadece mart ayı içinde petrol fiyatları yüzde 10'dan fazla artarak varil başına yaklaşık 90 dolara kadar çıktı. Kpler'de analist olan Viktor Katona, öngörülerinin yükseliş yönünde olduğunu belirtti.
Kısa vadeli çekilme olabilir
Analistler, artan petrol fiyatlarının merkez bankalarının enflasyonu düşürme çabalarını daha da zorlaştırabileceği konusunda uyarıyor. ABD'de yaz sürüş sezonunda yüksek benzin fiyatlarının artışının, kasım ayında zorlu bir seçimle karşı karşıya olan Biden yönetimi için hoş karşılanmayacağı yorumları yapılıyor. Akaryakıt fiyatlarının artış eğiliminde olduğu belirtiliyor. Enerji Enformasyon İdaresi'ne göre, pompadaki ortalama fiyat ocak başından bu yana galon başına yaklaşık 50 sent artarak 3.70 dolara civarına yükseldi. Piyasa gözlemcileri, bu hızlı yükselişin ardından fiyatlarda kısa vadeli bir geri çekilmenin mümkün olduğunu ifade ediyor.
2024 farklı bir seyir izleyebilir
Petrol fiyatı, 2022'de ulaşılan varil başına 100 dolarlık zirvenin altında seyrediyor. 2023 yılında dünyanın en büyük petrol üreticisi ABD ve OPEC dışındaki diğer ülkelerin ham petrol üretimindeki güçlü büyümesi, piyasaların talebi karşılamaya yetecek kadar petrol olacağı konusunda güven kazanmasına yardımcı oldu. Jeopolitik gerilimlere rağmen fiyatlar yılın büyük bir bölümünde düşük seyretti. Ancak 2024 yılının farklı bir seyir izleyebileceği öngörülüyor.
İsrail - İran yüzleşmesinin seyri...
Talep, bazı analistlerin beklentilerinden daha güçlü oldu. Suudi Arabistan ve müttefiklerinin üretim kesintileriyle birlikte, potansiyel arz sıkıntısı endişelerini artıran bir dizi olumsuz olay yaşandı. 1 Nisan'da Suriye'nin başkenti Şam'da gerçekleşen bir hava saldırısında İran Devrim Muhafızı komutanlarının öldürülmesi, İran'ın misilleme tehdidini beraberinde getirdi. Bu durum, Basra Körfezi'ndeki önemli ihracatçıları, ekim ayında İsrail'e yönelik bir örgütün saldırısının ardından yaşanan çatışmaya çekme ihtimalini artırdı. S&P Global Commodity Insights başkan yardımcısı ve petrol piyasaları, enerji ve mobilite araştırma müdürü Jim Burkhard, "7 Ekim'den bu yana korku hep buydu; İran, ABD ve İsrail'in doğrudan karşı karşıya gelmesi" dedi. Burkhard, Orta Doğu'daki çatışmanın petrol arzı üzerinde çok az etkisi olduğunu, ancak piyasaların İsrail ve İran arasındaki yüzleşmenin nasıl sonuçlanacağını görene kadar gergin olacağını söyledi.
Kritik artış beklentisi
Petrol piyasasındaki dalgalanmaların artarak devam etmesi, akaryakıt fiyatlarının tüketicileri vuracağı konusunda endişelere neden oluyor. New York Times tarafından yayımlanan bir analize göre, son haftalarda petrol fiyatlarında yaşanan yükselişler, arz endişeleri ve Ukrayna ile Orta Doğu'daki savaşlar gibi faktörlerle daha da derinleşti. Brent petrolünün fiyatı, 2023 yılının aralık ortasından bu yana neredeyse yüzde 20'den fazla arttı ve 2024 yılının ilk çeyreğinde de yükseliş eğilimi devam etti. Piyasa gözlemcileri ve analistler, petrol fiyatlarında kritik bir artış beklentisi içindeler.
Merkez bankası kararları etkili
Petrol fiyatlarındaki bu yükselişlerin, merkez bankalarının enflasyonu düşürme çabalarını daha da zorlaştırabileceği yönünde yorumlar yapılıyor. Özellikle ABD'de yaz sürüş sezonunda yüksek benzin fiyatlarının artışı, Kasım ayında zorlu bir seçimle karşı karşıya olan Biden yönetimi için hoş karşılanmayacak bir durum olarak görülüyor.
Piyasalarda denge oluşturdu
Akaryakıt fiyatlarının artış eğiliminde olduğu bir dönemde, enerji piyasalarında kısa vadeli geri çekilmelerin olabileceği belirtiliyor. Ancak petrol fiyatlarının 2022'deki varil başına 100 dolarlık zirvenin altında kalması ve 2023'te ABD ve OPEC dışındaki diğer ülkelerin ham petrol üretimindeki artışın talebi karşılamaya yetecek seviyede olması, piyasalarda bir denge oluşturmuş gibi görünüyor.
OPEC+ ne kadar sadık kalacak?
Ancak, OPEC+ olarak bilinen petrol üreticisi grubunun üretimi sınırlamaya yönelik devam eden çabaları, piyasalarda tedirginlik yaratıyor. Suudi Arabistan liderliğindeki bu grup, günlük yaklaşık 5 milyon varil veya potansiyel olarak arzın %5'ini piyasadan uzaklaştırıyor. OPEC+ üyelerinin üretim kısıntılarına ne kadar sadık kalacakları ise belirsizliğini koruyor.
Akaryakıt fiyatlarında artış olabilir
Özellikle, Suudi liderliğindeki grupun kararlılığı ve üretim kesintilerinin uzatılması kararı, petrol fiyatlarının yakın zamanda gevşetilmeyeceği yönünde bir işaret olarak kabul ediliyor. Bu durum, petrol piyasasında yaşanan dalgalanmaların sürmesine ve tüketicilerin akaryakıt fiyatlarındaki artıştan etkilenmesine neden olabilir.
