696 sayılı KHK ile taşeron şirketlerde çalışırken kamuya geçirilen sürekli işçilere ödenen toplu iş sözleşme dışındaki ödemeleri Sayıştay 8. Dairesi kamu zararı olarak kabul etti.

Sayıştay 8. Dairesi'nin 24.2. 2022 Tutanak Tarihli ve 238 Numaralı Kararında; 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 127. maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 24. maddenin dördüncü fıkrasında; şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinde yer alan haklardan fazla olamayacağının yer aldığı hatırlatıldı. 

Bu hükümlere istinaden, belediye şirketlerinde işçi statüsünde göreve başlatılanların ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının ödenmesine ilişkin olarak Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 30.06.2020 tarihine kadar uygulanacak olan Toplu İş Sözleşmesi'nin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 12.04.2018 tarihinde yayımlandığı vurgulandı. 

Dolayısıyla taşeron işçi iken belediye şirketlerine geçişi yapılan işçilerin mali ve sosyal haklarına ilişkin olarak 30.06.2020 tarihine kadar söz konusu Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiği, idareler tarafından Toplu İş Sözleşmesi’nde yer verilen ödeme kalemleri haricinde belediye şirketlerine ödeme yapılamayacağı ifade edildi. 

Sayıştay tarafından yapılan incelemede taşeron işçi iken şirket kadrosuna geçirilen bazı işçiler için belediye ile şirket arasında yapılan hizmet alımı sözleşmesinde, sorumluluk sahalarında bulunan sulama kanallarının takibi, suyun dağıtılması, kanalların temizliği ve benzeri giderler için yol gideri adı altında civar ödemesi yapılacağı düzenlendiği  ve ödemelerin yapıldığı tespit edildi.

Sayıştay 8. Dairesi, Toplu İş Sözleşmesi’nde yer almayan civar ödemesinin yapılması sonucunda kamu zararı oluştuğu ve bu kamu zararının Harcama Yetkilisi ile Gerçekleştirme Görevlisine faiziyle birlikte ödettirilmesi gerektiğini karara bağladı. 

İşte O Sayıştay Kararı!

İşçilere Toplu İş Sözleşmesi’nde Belirlenenden Fazla Ödeme Yapılması

696 sayılı KHK uyarınca ……. idare şirketi kadrosuna geçirilen işçilere ilişkin hakediş ödemelerinde, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 30.06.2020 tarihine kadar uygulanması gereken Toplu İş Sözleşmesi’nde belirlenen haklar dışında ödeme yapılması konusuna ilişkin olarak;

696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 127’nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 24’üncü maddenin dördüncü fıkrasında; şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklarından fazla olamayacağı belirtilmiştir.

Bu madde kapsamındaki şirketlerde; 6356 sayılı Kanun’un geçici 7’nci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanun’a uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabileceği, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabileceği açıklanmıştır.

Söz konusu hükme istinaden ....... şirketlerinde işçi statüsünde göreve başlatılanların ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının ödenmesine ilişkin olarak Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 30.06.2020 tarihine kadar uygulanacak olan Toplu İş Sözleşmesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 12.04.2018 tarihinde yayımlanmıştır. Dolayısıyla taşeron işçi iken ....... şirketlerine geçişi yapılan işçilerin mali ve sosyal haklarına ilişkin olarak 30.06.2020 tarihine dek bahse konu Toplu İş Sözleşmesi hükümleri uygulanacak olup, idareler tarafından Toplu İş Sözleşmesi’nde yer verilen ödeme kalemleri haricinde ....... şirketlerine ödeme yapılamayacaktır.

Ayrıca, 375 sayılı KHK’nın geçici 24’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan düzenlemede; Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar anılan toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Hükmün devamında ise geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından bireysel iş sözleşmesi hükümlerine tabi işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu sözleşmesi, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirleneceği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede ise, taşeron işçi iken şirket kadrosuna geçirilen bazı işçiler için …….. ile …….. Şirketi arasında yapılan hizmet alımı sözleşmesinde, sorumluluk sahalarında bulunan sulama kanallarının takibi, suyun dağıtılması, kanalların temizliği ve benzeri giderler için yol gideri adı altında net .... TL civar ödemesi yapılacağı düzenlenmiştir.

Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve idarelerce uyulması gereken Toplu İş Sözleşmesi’nde işçilere civar ödemesi yapılabileceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır.

Bu itibarla, ....... şirketi kadrosuna geçirilen işçiler için ….. …….. …….. Limited Şirketine, Toplu İş Sözleşmesi’nde yer almayan civar ödemesinin yapılması sonucunda oluşan toplam ……… TL kamu zararının;

…….. TL’sinin Harcama Yetkilisi (……. …….) …… …….. ile Gerçekleştirme Görevlisi (…….. ….. ……..) …… ….’ya,

…….. TL’sinin ise Harcama Yetkilisi (……. …….) …… …….. ile Gerçekleştirme Görevlisi (…….. ….. ……..) …… …’a,

Müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine oy birliğiyle karar verildi.