Resmi Gazete'de yer alan karara göre, yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, Yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere kurum bütçelerine konulan ödeneklerle karşılanacak. Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınacak.

Uygulama 15 Ocak 2022 tarihinden itibaren geçerli olacak.

9 soruda memur ve sözleşmeli personele yapılacak yemek yardımının detayları

1- Memurların yemek bedeli kurumdan kuruma ve ilden ile değişir mi?

Memurların yemek ücretlerinin kurumlar arasında niçin farklı olduğu merak edilmektedir. Ayrıca, yemek maliyetlerinin yarısının kamu kurumlarınca karşılanacağı belirtilmesine rağmen yemek bedellerinin bu kadar düşük olmasının sebebi sorulmaktadır.

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin Yemek Servisi Giderleri başlıklı 4 üncü maddesinde; "Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. Ödenek dağıtımı yemek servisi kurulacak kurumdaki memur sayısı dikkate alınmak suretiyle yapılır. Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır. 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun'a göre tayın bedeli verilen personel ile sözleşmeli olarak çalıştırılanların, bu Yönetmeliğe göre yiyecek yardımı yapılan yemek servislerinde yemek yemeleri halinde, yemek bedelinin tamamı kendilerinden alınır."hükmüne yer verilmiştir.

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği Uygulama Tebliğinde (SIRA NO: 2) 2022 yılı içerinde hangi personelden ne kadar yemek bedeli alınacağının asgari tutarı belirlenmiştir. Yani belirlenen yemek bedeli tutarlarının asgari olduğu ve kurumların daha yüksek ücret belirleme yapabileceği ifade edilmiştir. Nitekim uygulamada birçok kamu kurumu bu asgari tutarlarını yemek bedeli olarak belirlerken bazı kamu kurumları ise daha yüksek bedel tespit edebilmektedir.

Yönetmeliğe göre, kamu kurumları yemek maliyetlerinin ancak yarısı kadarını bütçeden karşılayabilirken Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için yemek maliyetlerinin azami üçte ikisini karşılayabilmektedir. Dolayısıyla kurumlar istese dahi yemek maliyetlerine daha fazla katkı sağlayamazlar. Dolayısıyla yemek bedelleri ilden ile ve kurumdan kuruma değişebilmektedir. Yemek bedelleri çok düşük belirleniyor, maliyetler nasıl karşılanıyor diye düşünülebilir. Yemek maliyetlerine her masrafın dahil edilmediğini de belirtmek isteriz.

2- Toplu sözleşmede yiyecek yardımı ile ilgili hangi hükümler yer alıyor?

Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6. Dönem Toplu Sözleşmesinin 9 uncu maddesinde; Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği hükümlerinden aynı usul ve esaslar çerçevesinde sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personelin de yararlanacakları hüküm altına alınmıştır.

Yine Toplu Sözleşmede; "Sağlık Bakanlığı 112 acil sağlık hizmetlerinde görev yapan kamu görevlilerinden Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin ek 2 nci maddesinden yararlanma imkanı bulunmayanlara, döner sermaye bütçesinden karşılanmak üzere 22/6/1978 tarihli ve 2155 sayılı Kanuna göre tayın bedeli verilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Sağlık Bakanlığınca belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.

Ayrıca, Toplu Sözleşmede; "Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi kapsamında görev yapan itfaiye ve zabıta teşkilatı personelinden, anılan Yönetmelik hükümlerine göre öğle yemeği verilen ve öğle yemeği dışındaki yemek saatlerini de kapsayacak şekilde kesintisiz olarak görevlerine devam edenler, aynı Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ve öğle yemeği hariç olmak kaydıyla, iki öğüne kadar ücretsiz olarak yemek yardımından yararlandırılır veya kumanya yardımı verilir." hükmüne yer verilmiştir.

Yerel yönetimlerde çalışan kamu görevlilerine yemek yardımını düzenleyen maddesinde; "Bu hizmet kolu kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan kamu görevlilerinden Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine göre yemekhanesi olmayanlara veya kurulan yemek servislerinden kurum dışında fiilen yerine getirilen görevler sebebiyle yararlanma imkanı olmayanlara öğle yemeği için kumanya yardımı verilir."hükmüne yer verilmiştir.

AFAD personeline ilave ödemenin düzenlendiği maddede ise; "Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığında arama ve kurtarma teknisyeni kadro veya pozisyonlarında bulunanlar ile sahada bunlarla birlikte afet ve acil durumlara müdahale hizmetlerini yürütmekle görevli diğer personele, sahada fiilen görev yapmaları nedeniyle Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinden yararlanamadıkları günler için, aylık 2100 gösterge rakamını geçmemek üzere, günlük 100 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılır."hükmüne yer verilmiştir.

3- Kurumların lokanta vb. yerlerden memurlara yemek yedirmesi mümkün müdür?

Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü'nün vermiş olduğu 18.4.2006 tarihli ve 6376 sayılı görüşünde; "Buna göre, kurumlar çeşitli nedenlerde öğle yemeklerini mutfaklarından sağlayamamaları halinde, kurum bütçelerine bu amaçla konulan ödeneğin yukarıda belirtilen Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde oluşturulacak yemek servisine aktarılması ve kurum bünyesinde kurulacak yemekhanede servise sunulacak yemeklerin de söz konusu yemek servisince, bu amaçla bütçeye konulan ödenek ile yemek yiyecek personelden alınacak yemek bedelleri dikkate alınmak suretiyle ihale edilerek piyasadan satın alınmasının mümkün olabileceği değerlendirilmektedir. Ancak, kurum bütçelerine yiyecek yardımı karşılığı konulan ödeneğin lokanta ve benzeri yerlere aktarılması suretiyle personele yemek yedirilmesine imkan bulunmamaktadır" ifadesine yer verilmiştir.

4- Memurlara yapılan yemek yardımı yemek fişiyle veya yemek kuponuyla yapılabilir mi?

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nin 3'üncü maddesinde; yiyecek yardımının sadece yemek verme şeklinde yapılacağı bu yardımın, nakten veya kupon, kart, fiş, bilet ya da bu mahiyette bir ödeme aracı verilmek suretiyle yapılamayacağı ifadesine yer verilmiştir.

Ayrıca, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü'nün vermiş olduğu 07.05.2008 tarihli ve 6071 sayılı görüşte konu açıklığa kavuşturulmuştur. Bu görüşte şu ifadelere yer verilmiştir; Yukarıda zikredilen hükümler çerçevesinde, memurlara yemek yardımının yapılabilmesi için öncelikle anılan yönetmelik hükümlerine göre yemekhane kurulmuş olması gerekmektedir. Bu nedenle, devlet memurlarına yemek fişi veya yemek kuponu alım ihaleleri gerçekleştirilmek suretiyle yemek yedirilmesine imkan bulunmamaktadır.

Kurumlar çeşitli nedenlerde öğle yemeklerini mutfaklarından sağlayamamaları halinde, kurum bütçelerine bu amaçla konulan ödeneğin yukarıda belirtilen yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde oluşturulacak yemek servisine aktarılması ve kurum bünyesinde kurulacak yemekhanede servise sunulacak yemeklerin de söz konusu yemek servisince, bu amaçla bütçeye konulan ödenek ile yemek yiyecek personelden alınacak yemek bedelleri dikkate alınmak suretiyle ihale edilerek piyasadan satın alınması mümkündür.

5- Yemekhanesi olmayan kurumlar nasıl bir yöntem izleyecekler?

Yemekhanesi olmayan kurumların memurlarının öğle yemeği ihtiyacını nasıl karşılayacakları önemli bir sorun oluşturmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak Maliye Bakanlığı vermiş olduğu bir görüşte sorunun nasıl çözüleceğini izah etmiştir.

Verilen görüşe göre, memurlarına yemek yardımında bulunmak isteyen kurum ve kuruluşların, personelinin yeterli sayıda olmaması veya uygun yer bulunmayışı gibi sebeplerle yemekhanelerinde sağlayamadıkları öğle yemeklerini, kurum bütçesine bu amaçla konulan ödeneğin yemek servisinden faydalandıkları kurumun bu amaçla açılmış bulunan hesabına aktarılması ve 14/01/2009 tarihli ve 27110 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan (3) Sıra No'lu 2009 Merkezi Yönetim Bütçe Uygulama Tebliği'nde yer alan esaslar çerçevesinde bedeli alınması kaydıyla yemek servisi bulunan kurumların yemekhanelerinden karşılamaları, mümkün bulunmakta olduğu belirtilmiştir.

Kamu kurumlarının bu yöntemi çok az kullandıklarını ifade etmek isteriz. Çünkü, kurumlar imkanlarını başka kurumlara kullandırma konusunda oldukça kıskanç davranmaktadır. Ne diyelim, imkanların başka kurumlara kullandırılması konusunda kıskanç davranıldığına göre herhalde bir bildikleri vardır.

6- Hangi personel ücret ödemeden yemek yiyebilir?

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nin Ek 1'inci maddesinde; "Bu Yönetmeliğe göre yiyecek yardımından yararlanacak personelden yataklı tedavi kurumlarında (üniversitelerin yataklı tedavi kurumları dahil) ve yatılı sosyal hizmet kuruluşlarında görev yapanlar, hastalar ve sosyal hizmet alanlar için oluşturulmuş yemek servislerinden ücret ödemeden yararlanır." hükmüne yer verilmiştir.

Ayrıca, aynı Yönetmeliği'n Ek 2'nci maddesinde; "A1, A2 ve C tipi Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonları ile İl Ambulans Servisi Komuta Kontrol Merkezinde fiilen görev yapan personel hariç olmak üzere bu Yönetmeliğe göre yiyecek yardımından yararlanacak personelden Sağlık Bakanlığı 112 acil sağlık hizmetlerinde görev yapan personel (sözleşmeli personel dahil), il sağlık müdürlüklerinin yemek servislerinden veya il sağlık müdürlüklerince belirlenen Sağlık Bakanlığına bağlı yataklı tedavi kurumlarının yemek servislerinden ücret ödemeden yararlanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığınca belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.

7- Geçici görevli personeller yemek yardımından nasıl faydalanacaklar?

Mevzuatı gereğince başka kurumlarda görevlendirilen personelin yemek yardımından nasıl yararlanacağı Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nin ek 3 üncü maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre yiyecek yardımından yararlanacak personelden ilgili mevzuatı uyarınca diğer kamu idarelerinde geçici olarak görevlendirilenler, geçici görevli bulundukları kamu idarelerinin yemek servislerinin bulunması halinde bu idarelerin yemek servislerinden emsali personel gibi yararlandırılır. Bu kapsamda bulunan personel için ilgili idareler arasında herhangi bir hesaplaşma yapılmaz.

8- Bu konuda Sayıştay Başkanlığı ne diyor?

Sayıştay 7. Daire Başkanlığı 30.5.2018 tarihli Kararı'nda konuyla ilgili şu kararı vermiştir; .Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü personeline yiyecek yardımının yemek verme yerine "... Tic. Ltd. Şirketi'ne ihale edilerek yemek kartı verilmek suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 212'nci maddesine istinaden çıkarılan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'ne aykırı yiyecek yardımı yapılması sonucu oluşan toplam ... TL'nin tazmin edilmesi gerektiğine karar verilmiştir.

Kararda yer alan şu ifadelerin yol gösterici ve kamu kurumlarının dikkat etmesi gereken bir husus olduğunu düşünüyoruz; İhale dokümanında yer alan bilgilere göre, para temsili araçlar ile yemek ihtiyacının dışarıdan karşılanmasının, Kamu İhale Kanunu'nun yukarıda yer verilen hizmet tanımında yer alan "yemek hazırlama ve dağıtım" hizmeti olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

Kaldı ki 4734 sayılı Kanun, kamu idarelerinin hangi tür harcamaları yapabileceklerini düzenleyen ve bunlara izin veren bir kanun değildir. "Mal" ve "hizmet" alımları ile "yapım" işlerinin ihalelerini kapsayan kanunun 4'üncü maddesinde tanımlanan hizmet kavramı kapsamında "yemek hazırlama ve dağıtım" hizmetinin sayılmış olması, idarelere sınırsız bir şekilde bu hizmeti diledikleri gibi (yiyecek yardımının; restoran, cafe, market vb. yerlerde para yerine geçen bir ödeme aracı olan kart ile yapılması şeklinde) ihale ile tedarik edebilecekleri anlamına gelmemektedir. Kanunun 4'üncü maddesindeki tanımlamalarda, idarelerce alım yapılması planlanan ihtiyaçların, hangi alım türünün (mal, hizmet veya yapım) kapsamına girdiği ortaya konulmakta olup, ihtiyaca uygun alım türüne göre ihaleye hazırlık yapılması ve ihalenin gerçekleştirilmesi gerektiğine işaret edilmektedir. Bir başka deyişle idarelerce, örneğin "yemek hazırlama ve dağıtım" ihtiyacının, bu kanun kapsamında ancak "hizmet" olarak ihaleye çıkarılabileceği; aksine idarelerin bu ihtiyaç için örneğin "mal" veya "yapım" ihalesi yapamayacakları vurgulanmaktadır. İlama konu olayda ihalesi yapılan "yemek yardımının" tedarik yöntemi, kapsamı ve içeriği, 657 sayılı Kanun ve Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nde belirlenmiştir. İdareler bu iki mevzuatta belirlenen içerik ve tedarik yöntemlerine uyulmak kaydıyla, yemek hizmetini 4734 sayılı Kanun çerçevesinde ihale yaparak veya kendi kurumsal imkanlarıyla yemek hazırlayarak karşılayabilecektir.

9- 2022 yılında asgari yemek bedelleri ne kadar oldu?

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği Uygulama Tebliğinde (SIRA NO: 2) Devlet memurları ve sözleşmeli personellerin öğle yemeği servisinden faydalanmaları halinde alınacak olan asgari yemek ücretleri belirlendi.

Milyonlarca Memur ve sözleşmeli personeli ilgilendiren Yiyecek yardımı yönetmeliği yayımlandı. Buna göre, memur ve sözleşmeli personeller öğle yemeği servisinden faydalanırsa günlük asgari 2.07 lira, azami de 10.09 lira ücret ödeyecek

Resmi Gazete'de yer alan karara göre, yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere kurum bütçelerine konulan ödeneklerle karşılanacak. Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınacak.

Kuruluşlar, personelin kadro veya pozisyon unvanını, hizmetlerinin özelliğini, yemek maliyetlerini ve yemek servisinin farklı mahallerde daha iyi şartlarda sunulması gibi hususları dikkate alarak aşağıdaki tabloda belirtilen miktarların üzerinde yemek bedeli tespit edebilecek.

2022 yılında alınacak asgari yemek bedelleri

Memurlardan;

15/1/2022 tarihinden 14/1/2023 tarihine kadar

1)

Ek göstergesiz görevlerde bulunanlardan

2,07 TL

2)

1100'e kadar (1100 dahil) ek göstergeli görevlerde bulunanlardan

3,52 TL

3)

2200'e kadar (2200 dahil) ek göstergeli görevlerde bulunanlardan

4,37 TL

4)

3600'e kadar (3600 dahil) ek göstergeli görevlerde bulunanlardan

5,66 TL

5)

4800'e kadar (4800 dahil) ek göstergeli görevlerde bulunanlardan

7,54 TL

6)

4800'den daha yüksek ek göstergeli görevlerde bulunanlardan

8,44 TL

Sözleşmeli personelden;

15/1/2022 tarihinden 14/1/2023 tarihine kadar

1)

Aylık brüt sözleşme ücretleri 5.245 TL'ye kadar (5.245 TL dahil)

olanlardan

2,52 TL

2)

Aylık brüt sözleşme ücretleri 8.850 TL'ye kadar (8.850 TL dahil)

olanlardan

4,37 TL

3)

Aylık brüt sözleşme ücretleri 12.225 TL'ye kadar (12.225 TL dahil) olanlardan

7,93 TL

4)

Aylık brüt sözleşme ücretleri 12.225 TL üzerinde olanlardan

10,09 TL

DEVLET MEMURLARI YİYECEK YARDIMI YÖNETMELİĞİ UYGULAMA TEBLİĞİ
(SIRA NO: 2)

Amaç

MADDE 1 - (1) Bu Tebliğin amacı, 2022 yılında öğle yemeği servisinden faydalanacak olan memurlardan ve sözleşmeli personelden alınacak asgari yemek bedellerine ilişkin esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 - (1) Bu Tebliğ, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri, döner sermayeli kuruluşlar ve diğer kamu idarelerindeki memurlar ile sözleşmeli personeli kapsar.

Dayanak

MADDE 3 - (1) Bu Tebliğ, 19/11/1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Alınacak bedeller

MADDE 4 - (1) Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere kurum bütçelerine konulan ödeneklerle karşılanır. Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır.

(2) 2022 yılında öğle yemeği servisinden faydalanacak olanlardan en az Ek-1'de belirlenen tutarlar üzerinden günlük yemek bedeli alınır.

(3) Kuruluşlar, personelin kadro veya pozisyon unvanını, hizmetlerinin özelliğini, yemek maliyetlerini ve yemek servisinin farklı mahallerde daha iyi şartlarda sunulması gibi hususları dikkate alarak Ek-1'de belirtilen miktarların üzerinde yemek bedeli tespit edebilir.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 5 - (1) 30/12/2020 tarihli ve 31350 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği Uygulama Tebliği (Sıra No: 1) yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 6 - (1) Bu Tebliğ 15/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 7 - (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

Editör: Haber Merkezi