Eğitim durumu, görev unvanı ve hizmet sınıfı itibariyle belirlenmiş olan derece / kademeden memuriyete başlayan Devlet memurları, normal koşullarda her yılda bir kademe ilerlemesi ve her üç yılda bir de derece yükselmesi yapmakta, ancak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri kapsamında bazı hallerde ilave kademe/derece de alabilmektedirler.
Devlet memurlarının kademe/derece işlemleri yapılırken, hata sonucu memura fazladan kademe ve/veya derece verilmesi halleri de yaşanabilirken, yapılan hata fark edildiğinde yapılacak işlemler konusunda tereddüt yaşanabilmektedir.
Öte yandan, fazladan kademe/derece verildiğini fark eden kurumların fazla verilen kademenin/derecenin geri alınması yoluna gittiği hallerde, genellikle konunun idari yargıda dava konusu edildiği de görülmektedir.
DANIŞTAY NE DİYOR?
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu'nun 26.9.1952 günlü, K:1952/244 sayılı kararında; “… kanunsuz yapılan bir terfinin memur lehine müktesep bir hak doğurmayacağı aşikar olmakla beraber, bu işlemin bir çok subjektif tesir ve neticeler doğurduğu, idarece kanunsuz bir terfi işleminin her zaman geri alınabileceğini kabul etmenin "istikrar ilkesiyle" bağdaştırılamayacağı, memur hakkında kanuna uygun müteaddit terfiler cereyan ettiği takdirde idare tarafından kanunsuz terfinin geri alınmasının tecviz edilmeyeceği…” belirtilmiştir.
İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararlarına ilişkin olarak 2575 sayılı Danıştay Kanununun 40 ıncı maddesinin dördüncü fıkrasında “Bu kararlara, Danıştay daire ve kurulları ile idari mahkemeler ve idare uymak zorundadır.” denilmiş olduğundan, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 26.9.1952 günlü, K:1952/244 sayılı kararı, idari yargı yerlerince verilen kararlarda esas alınmaktadır.
Bu çerçevesinde, hatalı olarak fazla verilen kademenin/derecenin kurumlar tarafından geri alınması üzerine açılan davalara ilişkin olarak idari yargı yerlerince verilen çeşitli kararlarda, İçtihatları Birleştirme Kurulu kararında sözü edilen "müteaddid terfiiler" ibaresinden en az iki derece terfiinin yapılmış olmasının anlaşılması gerekeceği, bunun da altı yıllık bir süreye karşılık geldiği vurgulanmıştır.
SEHVEN VERİLEN KADEMENİN/DERECENİN GERİ ALINMASI
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun söz konusu Kararı ve idari yargı yerlerinin bu Kararı esas alarak verdiği benzer konudaki kararlara baktığımızda; hatalı terfi (derece ve/veya kademe verilmesi) işleminin yapıldığı tarihten itibaren 6 yıl geçmiş ise sehven fazla verilmiş olan kademe ve/veya derecenin geri alınmasının artık uygun olmayacağını, ancak hatalı işlemin yapılmasından sonra geçen sürenin 6 yıldan daha kısa olması halinde ise sehven fazla verilmiş olan kademe ve/veya derecenin geri alınabileceğini düşünmekteyiz.
