Hekimlerin Covıd-19 Pandemisinde Branş Dışı Görevlendirilmelerinde Sorumlulukları ve Hakları Neler?

HEKİMLERİN COVID-19 PANDEMİSİNDE BRANŞ DIŞI GÖREVLENDİRME DURUMLARINDA SORUMLULUKLARI VE HAKLARI

Covid-19 pandemi döneminde sağlık çalışanlarının kendi görev alanları dışında toplum sağlığını sağlamak için görevlendirildiklerini bilmekteyiz. Pandemi döneminde görevlendirilen hekimlerin kendi branşı dışında verdikleri hizmetteki sorumluluklarını ve haklarını bu makalede sunduk.

Öncelikle uzman hekimlerin durumunu gösteren 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’un 8. Maddesi aşağıdaki gibidir.

Madde 8 – Türkiye'de icrayı tababet için bu kanunda gösterilen vasıfları haiz olanlar umumi surette hastalıkları tedavi hakkını haizdirler. Ancak her hangi bir şubei tababette müstemirren mütehassıs olmak ve o unvanı ilan edebilmek için Türkiye Tıp Fakültesinden veya Sıhhıye Vekaletince kabul ve ilan edilecek müessesattan verilmiş ve yahut ecnebi memleketlerin maruf bir hastane veya laboratuvarından verilip Türkiye Tıp Fakültesince tasdik edilmiş bir ihtısas vesikasını haiz olmalıdır.

Maddeden anlaşıldığı üzere tıbbın belirli alanlarında özel bilgi ve deneyime ihtiyaç duyulan alanlarında usule uygun elde edilmiş uzmanlık belgesinin varlığına ihtiyaç vardır.

Covid-19 Salgının ulaştığı boyutlar uzman personel eksikliği ve hasta yoğunluğu ile beraber ele alındığında toplumun sağlık ve yaşam hakkını korumak amacıyla ilgili uzmanlık dallarının mensubu olmayan hekimler de salgın sürecinde görevlendirilmektedir. Alanları dışında görevlendirilen uzman hekimlerin ilgili uzmanlık dallarına mensup olan hekimlere konsültasyon süreçlerini etkili bir biçimde kullanmaları şarttır. Konsültasyon sürecindeki düzenlemeleri yapmaktan sorumlu makam is ilgili sağlık kuruluşunun başhekimliği olacaktır.

Branşları dışında görevlendirilen hekimlerin sorumlulukları nelerdir?

Branşları dışında görevlendirilen hekimlerin bu süreçte yaptıkları tıbbi müdaheleden doğan sorumluluklarını ikiye ayırmamız mümkündür.

Peki, branşı dışında görevlendirilen uzman hekimin hukuki sorumluluğundan doğacak olası tazminat davaları sigorta kapsamında mıdır?

23 Mayıs 2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan değişiklikle Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Kurum Katkısına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ (2010/1)’e aşağıdaki madde eklenerek pandemi sebebiyle görevlendiren hekimlerin faaliyetleri zorunlu sorumluluk sigortasına dahil edilmiştir. Hatta bu madde kapsamında görevlendirilen hekimlerin ilave sözleşme yapmalarına ya da ek prim ödemelerine gerek olmayacağı da düzenlenmiştir.

“(Ek: RG-23/5/2020-31135)(5) Buna ek olarak, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan ve mesleklerini serbest olarak icra eden sigortalıların kendi görev yeri ve branşı dışında da olsa ilgili mevzuat çerçevesinde kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları ile bu kurum ve kuruluşların bağlı, ilgili veya ilişkili birimlerinde pandemi sebebiyle görevlendirilmeleri nedeniyle yürüttükleri faaliyetleri, ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin poliçenin kapsamına dahildir.”

Uzmanlık Öğrencilerinin (Asistanların) pandemi sürecinde branşları dışında görevlendirilmesi ise Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Yönetmeliğin Uzmanlık Öğrencisi başlıklı 11. Maddesine eklenen değişiklik ile uzmanlık öğrencilerinin de uzmanlık eğitimi uygulamasından sayılmayan işlerde salgın, doğal afet vs. gibi durumlarda görevlendirilebilecekleri düzenlenmiştir. Pandemi başlangıcında bir seferlik olmak üzere 3 ay olarak belirlenen azami görevlendirme süresi 26 Kasım 2020 de getirilen değişiklikle azami iki defalık görevlendirmeye çıkarılmıştır. Düzenlemenin güncel hali aşağıdaki gibidir:

(Değişik:RG-26/11/2020-31316) Uzmanlık öğrencileri, uzmanlık eğitimi uygulamasından sayılmayan işlerde görevlendirilemez. Ancak deprem, sel baskını, salgın hastalık gibi olağandışı ve hizmetin normal olarak sürdürülemediği hallerde uzmanlık öğrencileri, hekimlik görevlerini yürütmek üzere eğitim gördüğü kurumda veya aynı il içerisindeki sağlık tesislerine 3 aylık süreler halinde bir yıl içinde en fazla iki defa görevlendirilebilir. Bu görevlerde geçen süreler eğitim süresinden sayılır. Ancak yukarıda sayılan haller nedeni ile tezini yetiştiremeyen ve çekirdek eğitim müfredatındaki yetkinliklerini kazanamayan uzmanlık öğrencilerine program yöneticisinin önerisi üzerine eğitim kurumunun akademik kurulu kararı ile 6 aya kadar süre uzatımı verilebilir

Yukarıdaki düzenlemeden de anlaşılacağı üzere asistan hekimlerin bu görevlendirilmeleri eğitim sürelerinden sayılacaktır.

Asistan hekimler de dahil olmak üzere branşları dışında görevlendirilen hekimlere yapılan görevlendirilmeler sağlık kurumu tarafından yazılı olarak verilmelidir. Bu görevlendirmenin yazılı olarak verilmesi hekim açısından açılan tazminat davalarındaki ispat hukuku bakımından önem taşıyacaktır.

Sonuç olarak, pandemi sürecinde hekimlerin branşları dışında görevlendirilmeleri pandemi döneminde çıkarılan yeni düzenlemelerle tekrardan düzenlenmiştir. Branşları dışında pandemi sürecinde görevlendirilen hekimlerin uygulayacağı teşhis ve tedavilerden doğabilecek hukuki sorumluluk ise zorunlu mesleki sigortaları kapsamına alınmıştır. Ancak görevlendirilen hekimlerin malpraktis davalarından sorumlu olmamaları için usule uygun bir görevlendirmeye sahip olmaları (yazılı) ve konsültasyon desteğinin sağlık kurumu tarafından sağlanması önem arz eder. Aksi durumda, konsültasyonun mevcut olmaması ya da usule uygun olmayan görevlendirmeyle çalışan hekimlerin malpraktis davalarında sıkıntı yaşamaları söz konusu olabilecektir.

Av. Nazlı Özkul

Kaynak :