2019 ve 2020 yılına ait izin haklarının birleştirilerek verilebileceğini, 2021 yılına girilmesiyle de bu yıla ait izin doğmuş olacağından yıllık izin devam ederken yeni bir izin talebinde bulunulabileceği düşünüyoruz.

Soru: 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapıyorum. 2019 ve 2020 yıllarına ait senelik iznimi hiç kullanmadım. 30 Kasımdan İtibaren 2019, 2020 Ve 2021 Yıllarına ait izinlerimi birleştirerek yurt dışına gitmek istiyorum. Kurum yetkilimiz 2021 yılına ait yıllık iznimi kullanabilmem için göreve başlayarak 1 gün dahi olsa iş başı yapmam gerektiğini, sonrasında 2021 yılına ait yıllık iznimi kullanabileceğimi söylüyor. Yurtdışından gelip gitmektense bir ay ücretsiz izin almak daha hesaplı. Amerika dan gelmeden üç yıllık iznimi 30 Kasımdan itibaren kullanabilmem için ne yapmam lazım, beni aydınlatırsanız çok memnun olurum.

Cevap: Devlet Memurları Kanununun 102. maddesinde, "Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir." hükmü, 103. maddesinde ise, "Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izliyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer..." hükmü yer almaktadır.

103. maddenin gerekçesinde, "Yıllık iznin kullanılışında hem Devlet memurlarının haklarını korumak hem de hizmetin aksamamasını önliyecek usullere yer vermek amacı güdülmüştür. Bu bakımdan amirlere önemli bir sorumluluk verilmiştir. Amir, hizmetin gereklerine göre, yıllık izni geciktirebilecek ve iki yılın izinlerini uzun süreli bir tek izin halinde birleştirebilecektir. Ancak, bu takdirde, memurun daha önceki yıllarda kullanmamış olduğu izin hakları düşecektir; öğretmenler özel kanunlarına göre, okulların yaz ve dinlenme tatilleri sırasında hayli uzun sürelerle izinli sayıldıklarından, kendilerine ayrıca yıllık izin hakkı tanınmasına lüzum görülmemiştir... Buradaki "amir" deyimi ile, hizmetin sevk ve idaresinden sorumlu olan amir kasdedilmektedir." denilmektedir.

Burada tereddüt konusu olabilecek husus 103. maddede yer verilen "Birbirini izliyen iki yılın izni bir arada verilebilir." hükmü olup; 2019, 2020 ve 2021 yılı izinlerinin bir arada verilmesinin bu hükme aykırılık teşkil ettiği, üç yılın izninin birarada verilemeyeceği değerlendirilebilir. Bu cümlenin devamındaki hüküm ile madde gerekçesini birlikte dikkate aldığımızda tereddüt oluşturan ifadelerin geçmişe dönük olduğu, memurun sadece cari yıl ve bir önceki yıl iznini birlikte kullanabileceği, daha önceki yıllardan kullanmadığı izinler varsa bu izinlerin yanacağı, dolayısıyla üç yılın (2018, 2019 ve 2020) izninin bir arada verilmesinin mümkün olmadığı sonucu çıkmaktadır. Memura henüz doğmayan ancak doğması muhtemel bir izin hakkına dayalı olarak izin verilmesinin mümkün olmaması da bu tezimizi destekler mahiyettedir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde 2019 ve 2020 yılına ait izinlerin tek seferde verilmesinde herhangi bir tereddüt bulunmamakta olup, 2021 yılına girilmesiyle o yıl içinde yeni izin hakkı doğacağından yeni bir izin onayı ile 2021 yılı izninin verilmesi mümkün olacaktır. Burada yeni bir tereddüt konusu, izin bitiminde göreve başladıktan sonra ancak yeni izin talep edilmesinin zorunlu olup olmadığı hususu olabilir. Yıllık izindeki memur göreve başlamadan kalan iznini talep edebilir mi? Yıllık izinlerde memurun mali ve sosyal hakları devam etmekte, bu izinler çalışılmış gibi değerlendirilmekte, memurun hizmetle ilişkisi devam etmektedir.

Mülga Devlet Personel Başkanlığının 22.9.2011 tarihli ve 17327 sayılı yazısında, hastalık izni kullanırken göreve başlamadan yıllık izin talebinde bulunulabileceği, ancak yıllık izin verilecek zamanın belirlenmesi konusunda amirlerin takdir yetkisinin olduğu, ifade edilmektedir. Bu görüş kıyasen uygulandığında, izin talebi, izin onayı ve göreve başlamanın intranet üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirildiği kurumlarda izin bitmeden yeni izin talebinin karşılanması teknik sorunlara yol açsa da bu duruma yasal olarak bir engel bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, 2019 ve 2020 yılına ait izin haklarının birleştirilerek verilebileceği, 2021 yılına girilmesiyle de bu yıla ait izin doğmuş olacağından yıllık izin devam ederken yeni bir izin talebinde bulunulabileceği, bu talebin karşılanmasında yasal bir engel olmadığını ancak izin süresi ve izin döneminin belirlenmesi konusunda amirlere geniş bir takdir yetkisi verildiğini değerlendirmekteyiz.

Editör: Haber Merkezi