Memur ve emeklilerinin artan enflasyon sonrasında yaşadığı kayıpları ele alan Alaattin Akbaş, Ocak döneminde yapılacak zamla ilgili tartışmaya başka bir boyut getirdi.

Ocak ayında kabaca % 20 civarında gözüken toplam zam oranının yeterli olmayacağını savunan Alaattin Aktaş, ilk 6 aydaki enflasyonun yükselmesi nedeniyle kayıpların telafi edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Aylık fiyat artışları ihmal edilebilir bir düzeyde olsa memura yapılacak zam da bilindik formüllerle hareket edilebileceğini ancak Türkiye’de son altı ayda aylık artışların yüksek oranlara ulaştığını, örneğin ocak ayındaki enflasyonun memura altı ay için verilen zammı bir anda yok ettiğini dile getirdi.

Geçtiğimiz yıl aralık ayını 100 alıp, bunun ideal maaş düzeyi kabul edildiğinde, maaşların Ocak’ta 107,50 TL’ye çıktığını ancak daha o ay fiyatların % 11.10 arttığını, dolayısıyla yapılan 6 aylık zammın 3 hafta sonunda eridiğini vurguladı.

Ne Kadar Eksik Ödeme Yapıldı?

Memur ve memur emeklileri bu yılın ilk altı ayı toplamında TÜFE artışına kıyasla tam 11.506 lira eksik maaş aldı. Hesaplama gıda enflasyonuna göre yapıldığında eksik maaş tutarı 14 bin lirayı da aşıyor.

Kaldı ki bu hesaplamada bir üst vergi dilimine girmekten ötürü net maaşta ortaya çıkan gerileme dikkate alınmadı. Yoksa ocakta 10.750 lira olan maaş birkaç ay içinde üst vergi dilimine girildiği için nominal olarak da azaldı.

Yılın ikinci yarısı için ilk yarıdaki enflasyon farkının yansıtılması ve yüzde 7 zam yapılmasıyla enflasyon yakalandı. Ama ilk altı ayda oluşan kayıp giderilmedi ki...

Memur TÜFE’ye göre yalnızca temmuz ve ağustosta artıya geçti, enflasyondan daha yüksek gelir elde etti.

Gıda enflasyonuna göre ise temmuz ve ağustosta da artıya geçmek mümkün olmadı.

Bu yıl aralıktaki TÜFE artışının yüzde 3, gıda maddelerindeki fiyat artışının yüzde 5 olacağı varsayımına göre ikinci yarıda uğranılacak kayıp TÜFE’ye göre yaklaşık 2 bin lira, gıda enflasyonuna göre 7 bin lira.

Yani şu durumda geçen yılın aralık ayında 10 bin lira maaşı olan bir memur 2022’nin tümünde TÜFE’ye göre 13 bin, gıda enflasyonuna karşı 22 bin lira kayba uğrayacak.

İşte öncelikle giderilmesi gereken kayıp bu.

Ama bu farkın bir defada verilmesi de yeterli değil.

Bu enflasyonist ortamda aylarca reel olarak eksik maaş ödenmesi gibi bir durum var. Oluşan farkı bir seferde gidermek işte bu yüzden yeterli sayılmamalı.

Yüzde 40 Zam Yapılabilir!

Girişte yazdığım gibi bu yılbaşında yapılacak iyileştirmenin oranı kabaca yüzde 20 gibi görünüyor. Ancak hiç unutmayalım altı ay sonra sandığa gidilecek ve bu seçim muhalefet için olduğu kadar, hatta ondan daha fazla iktidar için kader seçimi olacak. O yüzden de AKP seçimi kazanmak adına yapabileceği her şeyi yapacak.

Dolayısıyla muhtemelen asgari ücret de yüksek tutulacak, belki bu yıl olduğu gibi yılın ikinci yarısında uygulanmak üzere seçimden önce yeni bir artış söz konusu olacak; hatta bakmışsınız ilk çeyrek sonunda yeni bir düzenleme yapılacak.

Elde avuçta ne varsa verilecek. Memur ve memur emeklileri de bundan nasibini alacak ve yılbaşı zammı kesinlikle yüzde 20’lerde kalmayacak.

Ben tahminimi çok önce 'Yüzde 40 dolayında bir artış bekliyorum' diye yazmıştım. Zaman zaman soran okurlar oluyor. Aynı görüşümü koruyor ve yılbaşındaki enflasyon farkı ve zam toplamının yüzde 40’tan pek aşağıda olacağını sanmıyorum.

Zaten bu dolayda bir artış yapıldığında 2022’de oluşan kayıplar ancak telafi edilmiş olacak. Yani fazladan çok büyük bir artış söz konusu değil."

Editör: Haber Merkezi