17 Aralık 2021 tarihli ve 31692 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Asgari Ücret Tespit Komisyonun Kararı ile 01/01/2022 den geçerli olan asgari ücret günlük 166,80 TL ve aylık 166,80*30:5004 TL olarak belirlenmiş ve bu ücretten gelir ve damga vergisinin alınmamasına karar verilmiştir. Buna göre, Gelir Vergisi Kanununun Ücretlerde "İstisnaları" düzenleyen 23'üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen18. No'lu bent eklenmiş.

"Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu pirimi ve işsizlik sigorta pirimi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri (Şu kadar ki, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenir. Ödenecek vergi tutarı, bu suretle bulunan vergi tutarının içinde istisna tutara isabet eden kısım düşülmek suretiyle hesaplanır. İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanır."

Bu düzenlemeye göre memur maaşlarında hesaplanacak gelir vergisinde, ilgili ayda geçerli olan brüt asgari ücretten (5004 TLişçi Sosyal Güvenlik Kurumu primi (700,56 TL) ve işsizlik sigorta primi (50,04 TL) düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna edilmekte (Net ücret kadar: 4253,40 TL*0,15: 638,01 TL) ancak, yıllık toplam kümülatif vergi matrahının tabi olduğu için, istisna tutarını aşan ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, uygulanacak gelir vergisi dilimi ve oranının ilgili ay ve önceki aylardaki istisna tutarlarının da eklenmesi suretiyle belirlenmesi ve verginin bu şekilde belirlenen kümülatif tutarın tabi olduğu vergi dilimleri ve oranları dikkate alınarak hesaplanması anlamına gelmektedir.

Buna göre; memurların önceki yıllarda olduğu gibi gelir vergisi matrahı bulunacak (gelir vergisine tabi maaş ödeme kalemlerinin toplamından- istisna olan kalemler düşülerek) daha sonra aylık vergi matrahı ve vergi dilimine çarpılması sonucu gelir vergisi tutarı hesaplanacak. Bulunan bu tutardan net asgari ücretin vergi dilimine çarpılması sonucu olan gelir vergisi ile karşılaştırılacak eğer memurun gelir vergisi daha fazla ise aradaki fark kadar bordrosunda gelir vergisi kesintisi olacaktır.

Gelir Vergisi

5510 sayılı Kanuna Tabi

Asgari Ücret Tutarı

Aylık Tutarı

312,85

Aylık Tutarı

5004,00

Ek Gösterge Tutarı

750,83

Taban Aylık Tutarı

3264,46

Kıdem Aylık Tutarı

104,28

Yan Ödeme Tutarı

117,40

Toplam

4.549,82

Toplam

5004,00

Engellilik İndirimi

0,00

Engellilik İndirimi

0,00

Y.M.E. Kişi (% 9)

684,23

S. G.Kr. Prim Kişi (%4)

700,56

S.S.P. Kişi (% 5)

380,13

İşsizlik Sigorta Primi Kişi

50,04

Sendika Kesintisi

0

Sendika Kesintisi

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Gelir Vergisi Matrahı

3.485,46

Gelir Vergisi Matrahı

4253,40

Hesap Gelir Vergisi

522,82

Hesap Gelir Vergisi

638,01

Kişiden Kesilmesi gereken Gelir vergisi

0 (-115,19 TL)

Gelir Vergisi

5434 sayılı Kanuna Tabi

Asgari Ücret Tutarı

Aylık Tutarı

312,85

Aylık Tutarı

5004,00

Ek Gösterge Tutarı

750,83

Taban Aylık Tutarı

3.264,46

Kıdem Aylık Tutarı

104,28

Yan Ödeme Tutarı

117,40

Toplam

4.549,82

Toplam

5004,00

Engellilik İndirimi

0,00

Engellilik İndirimi

0,00

Y.M.E. Kişi (% 9)

1.168,86

S. G.Kr. Prim Kişi (%4)

700,56

S.S.P. Kişi (% 5)

0,00

İşsizlik Sigorta Primi Kişi

50,04

Sendika Kesintisi

0,00

Sendika Kesintisi

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Gelir Vergisi Matrahı

3.380,96

Gelir Vergisi Matrahı

4253,40

Hesap Gelir Vergisi

507,14

Hesap Gelir Vergisi

638,01

Kişiden Kesilmesi gereken Gelir vergisi

0 (-130,87 TL)

Gelir vergisi tarifesindeki dilimlere göre vergi oranı belirlenirken bu şekilde hesaplanan kümülatif tutarlar dikkate alınacağından bu kişinin gelir vergi matrahı 10. Ayda (Ekim) %20 lik dilime girecek olup

5510 sayılı Kanuna Tabi: 3.494,46 *0,20: 698,89 TL,

5434 sayılı Kanuna Tabi: 3.389,96* 0,20: 677,99 TL

olarak asgari ücretin gelir vergisini geçerek gelir vergisi kesilmeye başlanacaktır. Ancak, bu karşılaştırma asgari ücretlinin vergi diliminin %20 lik kısmına geçtiğinde indirim tutarı artacak olur ise yani (% 15 lik dilim için: 638,01 TL %20 lik dilim için gelir vergisi 850,68 TL olur ise) hiç vergi vermeyeceği anlamına gelmektedir.

Aynı durum da 1. Dereceli bir öğretmen içinde geçerli olacaktır.

Gelir Vergisi

5510 sayılı Kanuna Tabi

Asgari Ücret Tutarı

Aylık Tutarı

312,85

Aylık Tutarı

5004,00

Ek Gösterge Tutarı

625,70

Taban Aylık Tutarı

3264,46

Kıdem Aylık Tutarı

104,28

Yan Ödeme Tutarı

49,61

Toplam

4.356,89

Toplam

5004,00

0,00

0,00

Engellilik İndirimi

0,00

Engellilik İndirimi

0,00

Y.M.E. Kişi (% 9)

602,64

S. G.Kr. Prim Kişi (%4)

700,56

S.S.P. Kişi (% 5)

334,80

İşsizlik Sigorta Primi Kişi

50,04

Sendika Kesintisi

0

Sendika Kesintisi

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Gelir Vergisi Matrahı

3.419,45

Gelir Vergisi Matrahı

4253,40

Hesap Gelir Vergisi

512,92

Hesap Gelir Vergisi

638,01

Kişiden Kesilmesi gereken Gelir vergisi

0 (-125,09 TL)

Gelir Vergisi

5434 sayılı Kanuna Tabi

Asgari Ücret Tutarı

Aylık Tutarı

312,85

Aylık Tutarı

5004,00

Ek Gösterge Tutarı

625,70

Taban Aylık Tutarı

3264,46

Kıdem Aylık Tutarı

104,28

Yan Ödeme Tutarı

49,61

Toplam

4.356,89

Toplam

5004,00

0,00

0,00

Engellilik İndirimi

0,00

Engellilik İndirimi

0,00

Y.M.E. Kişi (% 9)

658,63

S. G.Kr. Prim Kişi (%4)

700,56

S.S.P. Kişi (% 5)

0,00

İşsizlik Sigorta Primi Kişi

50,04

Sendika Kesintisi

0,00

Sendika Kesintisi

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Şahıs Sigortası

0,00

Gelir Vergisi Matrahı

3.398,26

Gelir Vergisi Matrahı

4253,40

Hesap Gelir Vergisi

509,74

Hesap Gelir Vergisi

638,01

Kişiden Kesilmesi gereken Gelir vergisi

0 (-128,27 TL)

Ancak, öğretmeler kalan indirilecek gelir vergisi tutarını ilgili aya ait ek ders ödemesinde de dikkate alınacağını düşünmekteyiz. (Daha önce kalan AGİ tutarı dikkate alınmaktaydı.)

Anılan Kanunda damga vergisi ile ilgili olarak; "1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'na ekli (2) sayılı tablonun "IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (34) numaralı fıkrasında yer alan "ücretlere ilişkin kağıtlar" ibresinden sonra gelmek üzere (Bu maddenin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen ücretlerde istisna, aylık brüt asgari ücrete isabet eden kısım için uygulanır) şeklinde parantez içi hüküm eklenmiştir."

Bu düzenleme uyarınca, asgari ücret üzerinden damga vergisi alınmayacak, memurlarda ise aylık damga vergisi matrahından brüt asgari ücret kadar istisna uygulanacaktır. Örneğin, damga vergisi matrahı: 8000 TL olan için Damga vergisi tutarı 60.72 TL iken indirim yapıldıktan sonra (8000-5004: 2296) 22,74 TL olacak ve her ay 37,98 TL eksik ödeme yapılarak memurun maaşında artış olacaktır.

Sonuç olarak asgari ücretten gelir ve damga vergisi alınmasının tüm çalışanlara uygulamaya geçmesi ile önceki yıllarda uygulanan Asgari Geçim İndiriminden bekar olan personele daha fazla katkı yapacağı, uygulamada indirilecek gelir vergisi tutarı % 20 lik diliminde dikkate alınarak artırılır ise yüksek gelir vergisi kesilenler için ayrıca avantaj olacağı ve damga vergisinden istisna tutarı kadar maaşlarda artış olacağından (37,98 TL) yararlı olduğunu düşünmekteyiz. Ancak önceki uygulama ile yeni uygulama arasında aylık 300 TL fark olacağını düşünmemekteyiz.